Güney Libya Şiddet ile Marjinalleşme Arasında Gidip Gelmekte

Güney Libya Şiddet ile Marjinalleşme Arasında Gidip Gelmekte
Güney Libya’nın Sabha kentindeki kavgayı neyin tetiklediğine dair çelişkili bilgiler şimdi konuyla alakasız bir hale geldi. 150 kişinin ölümüne sebep olan şiddetli çatışmalar yönetimden ayrılma hesapları yapan güney bölgesinde tansiyonu yükselti.
Güney Libya Şiddet ile Marjinalleşme Arasında Gidip Gelmekte

Rida Issa

Güney Libya’nın Sabha kentindeki kavgayı neyin tetiklediğine dair çelişkili bilgiler şimdi konuyla alakasız bir hale geldi. 150 kişinin ölümüne sebep olan şiddetli çatışmalar yönetimden ayrılma hesapları yapan güney bölgesinde tansiyonu yükselti.

Ulusal Geçiş Konseyi, Tripoli’nin 750 km güneyindeki Sabha’da meydana gelen çatışmaların “devrimcilere” verilen paraların dağıtımında baş gösteren bir ihtilaftan kaynaklandığını belirtti. Toubou kabilesinden bir “devrimci” komutanın yardımcılarıyla birlikte öldürülmesi bunu bir yangına çevirdi.

Ancak birçok kişi kavganın Toubou kabilesinden silahlı bir adamın elektrik şirketinde çalışan bir işçiyi silahla öldürüp, arabasını çalmasıyla başladığını dile getiriyor.

Sebebi bir tarafa, şiddetli kavgalar güney bölgesindeki tansiyonu yükseltti ve onlarca yıllık eski problemleri yeniden gündeme getirdi.

İnsanlar yatıştığında, Al-Akhbar ekibi hayatın normal şekilde işlediği ve silahların birçok yerde alenen taşınmadığı Sabha bölgesini gezdi. Ancak çatışmaların etkileri açıkça görülmekteydi, özellikle tıbbi malzemelerde ve basit araç gereçlerde ciddi bir yokluk yaşanması sebebiyle kısaca “ölüyor” diyebileceğimiz şehir hastanesinde.

İş hayatı normal göründü gözlerimize. Caddelerde satıcılar malzemelerini satıyor ve komşu Afrika ülkelerinden gelen onlarca işçi yol kenarında kendilerini birgünlüğüne kiralayacak müşterileri bekliyorlardı.

Al-Akhbar ekibi ölenler hakkında üzgün olduğunu belirten üniversite öğrencisi Muhammed Zeyn’in de aralarında bulunduğu Sabha sakinleriyle konuştu.

Muhammed “Yönetim talep edilen her şeyi yaptı ancak problem hükümetle ilişkide olan gruplardan kaynaklanıyor. Halk gerilimin sebebinin ne olduğunu anlamış değil” diyor.

Al-Zeyn yönetimin şehri askeri bölge kapsamına almasından duyduğu memnuniyeti de dile getirdi ve “devrimci gruplar keşke ordunun içerisinde eritilse” dedi.

Zeyn, Toubou grubunun Sabha’da yarattığı korkuyu dile getirerek, yönetim kabilenin Libyalı olmayan üyelerini ülke dışına çıkarmalı ve Libya vatandaşlıklarını da iptal etmeli. Ayrıca Libyalı kabile üyeleri de kendi köylerinde kalmalıdırlar” diye konuştu.

Libyalı gazeteci Wahiba Kilani, “Sabha’da bu son yaşananlar Güneyliler arasında hükümetin bölgenin büyüme yönündeki isteklerini anlayamaması olarak yorumlanıp bir federasyon ve ayrılma çağrısına dönüştü” diye belirtti.

Ayrıca Kilani şunları söyledi: “Mevcut çözümler geçici ve etkisizdir, federasyon bölgeyi rejimin düşmesine rağmen yaşadığı marjinalleşmekten kurtaracaktır.”      

Libyalı politika aktivisti Ali Hammoudah ise şu açıklamalarda bulunuyor: “Eğer birileri kabileler arasındaki anlaşmazlıkları istismar etmeseydi bölgedeki durum kontrol dışına çıkmazdı. Olayın aslı anlatıldığı gibi değildir. Toubou kabilesi meydana gelen öldürme olayının mesulü değildir ama kendi isimlerini temizlemek ve Arap ve Toubou kabileleri arasında bir savaş ortamı oluşturmak için olaydan istifade eden birileri var. Kamuoyu barış komitelerinin kanın durması konusunda aldıkları karardan memnundu. Ancak bölge gelecek yılki Ulusal Genel Kongre seçimlerine hazır değildi. Bölge gerektiği şekilde temsil edilemeyecek çünkü bölgede silahlar hüküm sürüyor ve güney, ortaya askerlerini çıkaracak, siyasileri ve kültürlü sınıfı değil.”

Güney Libya’nın ayrılması meselesine değinen Hammoudah, “Federasyon çağrıları geçen Kasım ayından beri yapılıyor ancak ayrılık gerçekleşmesi çok uzak bir şey çünkü halk hem biçim hem de içerik olarak bu fikri reddetti” dedi.

Sözlerinin devamında Hammoudah, “Çoğunluk güneyin azınlık yönetimince zulme uğradığını düşünüyor ve eğer güney bu azınlığın yönetimi altında kalırsa onların zulüm hisleri daha da artacaktır” yorumunu yaptı.

Libyalı İslamcı Araştırmacı Fethi Uqoub: “Ne Ulusal Geçiş Konseyi ne de Geçici Hükümet güneyle anlaşmayı başaracaktır” dedi. Sözlerinin devamında güneyi “saatli bir bombaya” benzeterek şu cümleleri kullandı: “Meseleyle resmi olarak ilgilenme konusunda açık bir ilgisizlik söz konusu. Koskoca devlet, güney bölgesini Libya’nın ve stratejik derinliğinin bir parçası sayamayacak veya o bölgelerin halkı ve sakinleri gerçekten Libyalıdır diyemeyecek kadar zayıf ve dayanıksız.”

Sabha yerel meclisi başkanı Eyüp Zarouq, yönetimi şehirdeki durumun tehlikeli olabileceği ve daha da kötüleşebileceği konusunda uyardı.

Zarouq, “Eğer durum olduğu gibi bırakılırsa, güneyin ayrılması mümkündür” diyor. Ayrıca ülkenin bütünlüğünü koruma çağrısı yaptı.

Zarouq yönetimi güney bölgesi sakinlerine destek vermesi, acil insani yardım sağlaması ve kötü durumda olan sağlık ve tıbbi koşulların düzeltmesi doğrultusunda hızlı adımlar atması yönünde uyardı.

Yerel Meclis Başkanı, son şiddetli çatışmaların yaşandığı el-Tuyouri civarında yaşayan bazı Toubou kabilesi mensuplarının, evlerine dönmelerinin zor olduğunu dile getirdiklerini söyledi.

Zarouq “güneyde güvenlik her geçen gün kötüye giderken bölgede seçimlerin yapılmasının çok zor olduğunu” da belirtti.

 

Al-Akhbar.com’da yayınlanan bu makale Hüseyin Beheşti tarafından medyasafak.com için tercüme edildi.