İran ile Çin arasındaki stratejik anlaşma işgalci İsrail’i niçin endişelendiriyor?

Raialyoum

Geçtiğimiz günlerde Amerikan New York Times gazetesinin ortaya çıkardığı İran ile Çin arasındaki gizli anlaşmanın önemini ve İsrail'e yönelik risklerini anlayabilmek için İsrail'in tepkilerini gözlemlemek yeterlidir.

İsrailli askeri uzman Amir Yar Şalom, yeni Ortadoğu yolunda atılmış bir adım olarak tanımladığı bu anlaşma için “Amerika'nın İran'a ablukasının kırılmasına sebep olacaktır” yorumunda bulundu.

Çinli ve İranlı hükümetler arasında sessizce hazırlanan bu anlaşma, Çin'in İran'a altyapı, enerji, demir yolu, liman ve askeri üretim sektörlerinde 400 milyar dolardan fazla yatırım yapabilmesinin önünü açacak kapsamlı bir ekonomik ve güvenlik ortaklığını içeriyor. Bunun karşısında Çin ise 25 yıl boyunca düzenli ve ucuz petrol kaynaklarına sahip olacak.

Çinli mevkidaşıyla anlaşmayı imzalayan İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, İran içerisinde anlaşmaya yöneltilen eleştirilere cevaben, İran'ın topraklarından bir karışını bile Çin'in kullanmasına izin vermeyeceklerini söyledi. Zarif, anlaşmanın Çin'e Kiş Adası'nda askeri üs kurma olanağı tanıdığı iddialarını da kesin bir dille yalanladı.

İran ve Çin arasındaki İpek Yolunu tersine açacak olan bu anlaşma İran petrol endüstrisinin kurtarılmasına ve Amerika'nın İran ihracatını günlük 3 milyon varilden 100 bin varilin altına düşüren yaptırımlarının aşılmasına yol açabilir. Nitekim Çin, endüstri ihtiyaçlarını karşılamak için günde 10 milyon varil petrol ithal ediyor. İran bu miktarın yüzde 90'ını sağlayabilecek ve bu sayede üretim çıtası yavaş yavaş günlük sekiz milyon varilin üzerine yükselecektir.

Ayrıntılarının bir kısmı ABD basınında açıklanan bu anlaşmada en önemli noktalar, istihbarat verileri, uydu raporları ve fotoğraflarında ortaklık, telekomünikasyon için beşinci nesil hücresel ağ kurulması ve İran pazarının Huawei'nin elektronik ürünleri için açılması maddeleridir.

Özetle bu anlaşma, İsrail işgal devletini zor durumda bırakıyor ve endişelenmesine yol açıyor. Çünkü bu sayede Amerika'nın İran rejimini içerden yıkmak isteyen ekonomik yaptırım ve ambargolar uygulama stratejisi başarısız olacaktır.

Bu anlaşma, Amerika'nın düşmanlığına ve ticari savaşına karşı Çin'in verdiği en güçlü cevaptır. Bunun da ötesinde, ekonomiyi koruyarak askeri endüstrisini geliştirerek İran'ın dayanıklılığı ve kararlılığını güçlendirmektedir. Ayrıca Çin gibi büyük bir ülkeyle işbirliği kurarak İran bu alanda büyük bir deneyime sahip olacaktır.

Çeviri: Merve Soydaş

Medya Şafak