“cennet ehlinin hanımlarının efendisi” ibaresi sahihü’l-buhârî ve diğer hadis mecmualarında geçmektedir. o’nun ilk halifeye biat etmediği de kesin bir şekilde biliniyor.
bugünkü konumuz ise resûl-u ekrem’in (s.a.a.) vasilerin efendisi ali b. ebû tâlib’e buyurduğu “ey ali! sen benden sonra halifemsin” hitabını içeren hadisidir.
şimdiki konumuz ‘‘şeyhü’l-ekber muhyiddin ibn arabî’nin mehdîlik akidesi bağlamında o’nun hayatta oluşunun incelenmesi’’dir. şeyhü’l-ekber’in açıklamalarının bir bölümüne işaret etmek istiyorum. konuyla ilgili olarak önemli ve temel bir kaynağa işaret etmek istiyorum. abdülvehhab eş-şârânî’nin (h. 973) el-yevâkît ve’l-cevâhir adlı eseri.
programımızın konusu “muhyiddin ibn arabî’nin sözlerinde el-mehdîyyü’l-muntazar” olacak... ibn arabî imam mehdî hakkında ‘‘ölü’’ sözcüğünü değil, “fekîd” lafzını kullanıyor. yani imam mehdî’nin gâip olduğuna imâda bulunuyor.
demek ki benim tüm fiillerim ihtiyarîdir. fakat benim ihtiyarım, benim kendi ihtiyarımda değildir. (özgürlüğüm zorunludur). bu başka bir yere bağlıdır. bir mümin için sebepler silsilesi hak tebarek ve teâlâ’da sona erer. mümin olmayanlar ise tabiata ya da artık her neyi kabul ediyorlarsa ona ulaşırlar, nitekim bu konuda birçok şey söylüyorlar. onlar tabiatın determinizmine inanıyorlar.
allâme albanî fetâvâ adlı eserinde şöyle der: çoğunluğun tercih unsuru olduğuna dair sabit bir veri yoktur. çoğunluğun yanılgı içerisinde olabileceği ve azınlığın haklı olabileceği bir mesele mümkündür. nitekim ibn mesud “tek kişi olsa dahi hak cemaatle birliktedir” demektedir.
pasajdan anlaşıldığına göre ekseriyet haklılığın ölçütü değildir. kimileri şia islam dünyasının %10’unu oluşturmaktadır, demektedirler. hadi şiîlerin islam dünyasının onda birini oluşturduğunu kabul edelim. hattâ %2’nin, %98’e muhalif olduğunu kabul edelim. bu vaziyet, muhalefet olduğu için icmâ gerçekleşmemiş demektir. bu görüş bana değil allâme albanî’ye aittir.
azizlerim, bir peygamber, vasi veya veli bir makama, ilme, dereceye ancak hz. hâtem’in (s.a.a) vasıtasıyla ulaşabilir. örneğin ibrahim (a.s.) bir makama ulaşmışsa ancak hz. hâtem vasıtasıyla ulaşmıştır. her ne kadar hz. hâtem (s.a.a.) zaman olarak onlardan sonra gelmişse de ilk yaratılan varlıktır. bu hakikat, marifet ehli nezdinde temel hakikatlerdendir.
âriflerin dediği gibi bahsedilen makam kemâle yolculuktaki hâtemiyet makamıdır. hz. ali (a.s.) da bu makamda resûlullah’ın (s.a.a.) ortağıdır. hâtemü’l-enbiyâ denince kastımız seyr-i ilallah’ın bütün mertebelerini sonlandırmaktır. yoksa zamansal olarak peygamberlerin sonuncusu olmak değildir.
birileri “zaten ehl-i sünnet de sahâbenin masum olduğu nazariyesini benimsemiyor ki! dolayısıyla bunda herhangi bir sakınca yoktur” diyebilir. ama anlamadığımız ve cevap istediğimiz nokta şudur: onların birçoğu yanılgıya düştüğüne göre anlayışları nasıl bizim için kanıt olabiliyor?
ben merhum henry corbin’in allame tabatabaî ile yaptığı o özel görüşmelerin tamamında bulunmuştum. yani o toplantıların tamamında bulunan tek kişi bendim. merhum corbin’le çok yakındım, çok uzun sohbetlerimiz oldu, ben onu çok büyük bir insan olarak görüyorum. islam felsefesini de çok incelemiş biriydi. ancak onun hatalı görüşlerinden biri, şu an sizin bu naklettiğiniz kısımda ortaya çıktı.
biz allah’ın resûlü “halifem” demiş diyoruz, onlar hayır yetmez, diye cevap veriyorlar! “velim ve vezirim” demiş, onlar yetmez diyorlar! allah aşkına allah resûlü bu hakikati ispat etmek için daha hangi sözcüğü kullansın?
değerli dostlar, kur’ân-ı kerim acaba hz. harun’a ne tür şeyler bağışlıyor ki biz de nübüvvet dışında ali (a.s.) için bunların sabit olduğunu söyleyebiliyoruz? kur’ân-ı kerim, tâhâ sûresinin 24. ayetinden 36. ayetine kadar bir kıssadan bahsetmektedir. allah’a kasem ediyorum ki bu ayetler öncekilere de sonrakilere de yeterli gelir. ancak insan hakikati görebilmek için basiret sahibi olmalıdır.
gadir-i hum, islam tarihinin en kilit önemdeki ve kader belirleyici noktalarından biridir ve en azından şiî itikadına göre resûlullah (s.a.a.) bununla islam tarihinin geleceğini tayin etmiş ve içinde gündeme getirilen konuda islam ümmetinden biat ve bağlılık sözü almıştır. gadir-i hum’u, hz. peygamber’in risalet döneminin şia’ya kaynaklık eden en bariz hadisesi saymak mümkündür.
“vahyanî akıl”, tümel akıldır. tümel akıldan daha yukarıda bir akıl bulunmamaktadır. tümel akıl şudur: tüm varlıklar makuldür. bir diğer itibarla varlık ilim ve idrakin ta kendisidir.
resûlullah’ın (s.a.a.) tebük gazvesinde buyurduğu ancak müelliflerinin emevici bir çizgide oluşları yüzünden nakletmediği önemli bir cümle var. bu cümleyi taberânî el-mucemü’l-kebir adlı eserinde nakletmektedir. rivayet bera b. azib’den ve zeyd b. erkam’dandır. resûlullah’ın tebük gazvesine çıkarken ali’ye (s.a.a.) “ya senin ya da benim geride kalmam gerekiyor” buyurduğunu rivayet etmektedirler.
devamında şöyle diyor: eğer ali’yi (a.s.) emir edinirseniz ki bunu yapacağınızı zannetmiyorum. bu da resûlullah’ın mucizelerinden ve gaybî mesajlarındandır. resûlullah (s.a.a.) emir belirleme hususunda nasıl davranacaklarını biliyordu. bu hadis müsnedü ahmed’de geçiyor.
mezkûr rivayet, islam âlimleri nezdinde sened açısından herhangi bir tartışmaya konu olmamıştır. senedin sağlamlığı hem şiî hem de sünnî ulema tarafından ifade edilmiştir. bahsettiğimiz hadis, herkesin bildiği ve işittiği “benimle, harun’un musa’yla olan konumunda olmayı istemez misin?” şeklinde bilinen ‘‘menzile hadisi’’dir.
ibn hazm: bundan dolayı ömer konuşmaya başladı. bu da yazının yazılması halinde ümmetin asla sapmayacağı şeklindeki hayrın önüne geçmesine neden oldu. bu hadisin bizim açımızdan önemi hala devam etmektedir ve kalbimizde bir yaraya dönüşmüştür.
attâr işte burada diyor ki hz. hâtemü’l-enbiyâ’nın zâtı, hak tebârek ve teâlâ’nın esmâü’l-hüsnâ’sıdır. yani allah’ın en güzel isimlerinin, kemâl, cemâl ve celâl sıfatının, kısaca allah’taki tüm güzelliklerin tam mazharı hz. peygamber’in kendisidir. allah’ın tüm esmâü’l-hüsnâ’sı hz. peygamber’in mübarek varlığında yer almıştır.
ibnü’l-cevzî şöyle diyor: ulema resûlullah’ın ümmet için yazmak istediği şeyler hakkında ikiye ayrılmıştır. ilk görüşe göre bunlar kendisinden sonra kimin halife olacağına dairdir. ikinci görüşe göreyse ümmetin arasında ihtilâfları ortadan kaldıracak hükümleri yazdırmak istemiştir. ancak ilki daha kuvvetlidir.
şeyh attâr zahirde ehl-i sünnet’tendir, şii değildir. fakat hz. emir’i, attâr’ın bu şiiri gibi anlatan bir başka şiir zor bulunur. varlığın esasını hz. ali’nin doğumu olarak görüyor...
şiî hadis kaynaklarında yer alan ve on iki imamı müjdeleyen hadislerinden bazıları, zeydiyye fırkasının büyüklerinden biri olan ve “ebü’l-cârûd” adıyla meşhur ziyad b. münzir tarafından nakledilmiştir... bu iddianın kabulü için öne sürülebilecek tanıklardan biri de abbâd b. yakub revâcinî’in (ebu saîd usfurî olarak maruf) günümüze kalan “asl”ıdır.
eğer durum böyle olmuş olsaydı kuşkusuz resûlullah (s.a.a.) da “allah mükâfatınızı versin”, “allah sizleri bolluğa kavuştursun”, “peygamberinizi ne de çok sevindirdiniz” derdi. ancak hadise böyle değildir. allah resûlü bu sözler karşısında mahzun oluyor, kedere gark oluyor. dahası “bir peygamberin yanında münazaaya girişmek olur şey değildir!” diyor. sonra da “kalkın gidin!” diyor.
yani o, peygamber’in vahyi almasını peygamber’in ubûdiyyetiyle ilgili bir mesele olarak görüyor. buradan da şu sonuca varıyor: peygamber, vahyi alma konusunda herkesten daha muhtaçtır, haristir, ona aşıktır. hatta allah peygambere, neden vahyi alma konusunda kendini bu kadar meşakkate sokuyorsun, diyor.
kişisel kanaatim şudur ki resûlulah’ın (s.a.a.) esas gayesi sadece yazı yazmak değildi. o cemaatin gerçek yüzünü ve durumunu ortaya koymaktı da. bu da zaten gerçekleşmiştir. çünkü resûlullah (s.a.a.) dâr, gadir ve menzilet hadisleri gibi yollarla amacını çok önceden defalarca kez belirtmişti.
mesela, imam sadık’a ‘’hz. âdem’den önce ne vardı?” diye soruyorlar. o da başka bir varlığın var olduğunu söylüyor. ne kadar geçmişe gidersek ezele o kadar yaklaştığımızı sanıyoruz. hâlbuki asla ezele yaklaşmış olmuyoruz. yani bizimle hz. âdem’in ezele olan nispeti aynıdır.
allah aşkına resûlullah (s.a.a.) hayatta iken ve hem de o’nun huzurunda ihtilâfa düşüyorlarsa, o’nun vefatından sonrasını varın siz düşünün! bu konu basit bir mesele değildir. bu mesele ümmetin geleceği ile alakalıdır.
peki kendisini nasıl görüyor? yani kendisine ait bir tasavvura mı sahiptir? yani hak teâlâ kendisini tasavvur mu ediyor? bir şeyin tasavvuru o şeyin dışındadır. bir şeyin tasavvuru o şeyin kendisinden farklıdır. hak teâlâ’nın kendisini görmesi, kendi kendindeki huzuru demektir. bu ise huzurun esasıdır. gören, görülen ve görmek hep o’dur.
abdestin yaygın şekli emevi kaynaklı ve yaygınlaştırılması tamamen politik / bidatlerin yaygınlaşmasında yahudi etkisi / ümmü külsûm’un evliliği konusu / ehl-i beyt imamlarının çocuklarına halifelerin isimlerini vermeleri meselesi
kelâmcılar hâlik ile mahlûktan, filozoflar vacibu’l-vücud ile mümkinü’l-vücuddan ve genel olarak da hepsi “kadim” ve “hadis”ten söz ederken aynülkudât bunu “cemâlin beni” suretinde hem âşıkane ve ârifane hem zarifçe ve hem de hekimâne bir şekilde ifade etmiştir. / o nokta da bismillah’taki ali’nin (a.s.) noktasıdır. evet üstat, konu çok iyi bir yere geldi. ancak süremiz de burada bitti.
ben çok yaygın olan bir görüşün aksini söyleyeceğim, bunu diyeyim. ben her aşkı hakiki görüyorum, ben mecazi aşk diye bir şey kabul etmiyorum. kişi gerçekten âşık olmuşsa onun zahiri aşkı da bence hakiki aşktır.
hâlbuki bu mesele zamanla ilgili değildir. “kuntu” şu anda da böyledir, gelecekte de böyledir. yani “ben bir zamanlar gizliydim” demek değildir. allah, zât makamında şu anda da gizlidir. gelecekte de gizli olacaktır.
haccâc’ın eliyle şehid edilen şerefli tâbiî said b. cübeyr’in tanıklığı...
diğer islam mezhepleri şia’nın gadir hadisi hakkındaki görüşleri aleyhinde bazı deliller sunarak bu rivayetin emirülmümin imam ali’nin (a.s.) hz. peygamber’den sonraki kesintisiz hilafetine kanıt olamayacağına inanmıştır. biz burada onların bu görüşlerini 11 başlık altında inceleyeceğiz.
bu esasa göre ibn haldun’un mehdi hadislerinin tamamını zayıf saydığını söyleyen bazı yazarlar yanılgı içindedirler ve bu bilgi doğru değildir. çünkü ibn haldun her ne kadar mehdi hadislerini zayıf saymaya çalışsa ve sahihayn’de geçmediğini söylese de bu rivayetin sahihliğini kabul etmek zorunda kalmıştır.
imam buharî’nin kendisi bütün sahih hadisleri eserine almadığını açıkça dile getiriyor. yani bu durumda imam buharî ezberlemiş olduğu sahih hadislerden sadece 1/25’ini eserine almış oluyor. imam buharî’nin nakletmediği bu sahih hadisler başka kaynaklarda mevcuttur.
sizlere mehdi’yi müjdeliyorum. halkın ihtilaf ve çekişme zamanında ümmetime gönderilecek ve yeryüzü zulüm ve haksızlıkla dolduğu gibi, onu adalet ve eşitlikle dolduracaktır. o, malları sahih olarak (doğru) taksim edecektir. adamın birisi “sahih olarak nasıl taksim edecek?” diye sordu. buyurdu ki “halkın arasında eşit olarak (dağıtacak).”
bugün salavattan “âlihi” kısmını atıp da “ve sellem”i ekleyenler ümeyyeoğullarının sünnetine tabi olduklarını bilsinler. emeviler için bir taraftan âl-i beyt’in lideri olan ali’ye (a.s.) lanet edip diğer taraftan da “sallallahu aleyhi ve âlihi” demek mümkün değildi.
el-bistevi söz konusu eserinde bütün müslümanların ittifakı ile bu konuda 50’ye yakın sahih hadis olduğunu belirtiyor. önceki programda bir rivayetin 5 sahabî tarafından rivayet edilmesi halinde mütevatir olduğunu söylemiştik. 30 sahabî tarafından rivayet edilen ve en az 50 sahih rivayeti bulunan bir konu hakkında ne söylenebilir ki!
tevatür sınırı beş iken 30’u aşkın sahabî tarafından rivayet edilen bir hadisin durumunu varın siz düşünün! mehdi hadisleri sadece mütevatir değil tevatürün çok üstündedir. çünkü yukarıda geçen kuralları ve ibn hazm’ın beş sahabînin nakli şartını birbirine eklediğimizde bir haber mütevatir oluyor. peki 30’u aşkın kişi tarafından rivayet edilen bir hadis hakkında ne denir?
hâkim en-nisaburî ise mehdi ile ilgili rivayetlerin birçoğunun sahih olduğunu belirtir. o, dahası, bu rivayetlerin bir bölümü hakkında “buharî ve müslim’in şartlarına göre sahih olduğu halde onlar bunu tahric etmemişlerdir” ifadesini kullanır.
birinci ve ikinci karine kabul edilmese dahi ömer b. hattab’ın sözlerinden “mevlâ” kelimesinin işlerin yönetimini ele alan kimse anlamına geldiği anlaşılmaktadır. aksi takdirde "benim ve bütün mümin ve müminelerin mevlâsı oldun!" sözünün hiçbir anlamı kalmaz.
sizler allah resulünün kelamında geçen veli sözcüğünü neden sevgiye yoruyorsunuz da iki halifenin sözlerinde geçen “veli”den siyasî imameti anlıyorsunuz? yani veli kelimesi imam ali söz konusu olduğunda neden muhabbet anlamına geliyor da ebubekir, ömer ve diğerlerinde siyasî imamet oluyor?
allame hadisi rivayet eden sahabîlerin isimlerine alfabetik sıraya göre verir. 41. sayfadan başlar ve 144. sayfada sonlandırır. o, hadisi rivayet eden 110. sahabînin ismini şöyle verir: ebu merazim yala ibn mürre ibn vehb es-sakafî. bu 110 sahabî gadir hadisini rivayet eden isimlerden bulabildiklerimizdir. hadisi rivayet edenlerin sayısı muhtemelen bundan daha fazladır.
albanî bu özet bölümde gadir hadisini 10 sahabiden rivayet etmektedir. ibn hacer el-heytemî ise kendi eserinde 30 sahabiden rivayet etmişti. ibn ukde 70, diğerleri ise 150 sahabiden rivayet etmişlerdir.
resulullah “ben kimin velisi isem ali de onun velisidir” buyurdular. hadisin isnadı sahihtir. hadisi imam ahmed, ibn ebi şeybe, ibn hibban, el-bezzâr, el-hâkim, ibn ebi asım rivayet etmişlerdir. hâkim hadisin buharî ve müslim’in şartlarına göre sahih olduğunu söylemiştir. aslında nesaî, ricâl noktasında müslim’den daha dakiktir. fakat şiilik izlerini taşıdığından...
"öncelikle defalarca üzerinde durduğumuz bir hususa işaret etmek istiyorum. şeyh ibn teymiyye’nin eserlerinin genelinde görülen manzara şudur: o, ali (a.s.) ile ilgili bir fazilet, menkıbe ve özelliği ele aldığında şu adımları izler..."
aklın tatmasına örnek sanatçılardır. sanat işte böyle ortaya çıkıyor. sanatçı, aklı tat alan kimsedir. kavram yaratmıyor, tadıyor. sanatçı kavram yaratmaksızın kendi tattığına ulaşıyor. akıl tadar, zevk aklın tadışıdır. o halde şuhûd aklın görmesidir, zevk ise aklın tatmasıdır. demek ki akıl olmadan ne şuhûd olur ne de zevk.
insan bir şeylerini unutabilir; ama insan “ben”i unutabilir mi? allah korusun bir kişi bir kaza yapabilir ve komaya girebilir. o hastanedeyken mekânı zamanı, nerde olduğunu vs. her şeyi unutabilir. hatta ismini bile unutabilir. ancak “ben”ini unutabilir mi? yani “ben” olduğunu unutamaz. ismini bile unutabilir, ama ben demeye devam eder. işte o ben huzurdur.
pekâlâ, yaratılışın amacı neydi? allah’ın yaratmadaki amacı neydi? ne istiyordu ki yarattı? buna kendisi cevap veriyor: ben gizli bir hazineydim, bilinmek istedim. peki kendisi bilmeden bilinebilmesi mümkün müdür? şimdi size bir soru sorayım: siz tanımayı mı daha çok istersiniz yoksa tanınmayı mı?
peygamber, bizim gibi bir insandır. “ene beşerun mislikum” (ben de sizin gibi bir insanım) diyor. yolda yürüyor, yiyor, içiyor vs. ancak peygamber’in bâtını varlığın tümel aklıdır. o’nun bu makamını tanımayan aslında o’nu tanımamıştır.
insanın bizatihi kendisi harekettir. daha önceki programda da dediğim gibi “cevherî hareket”te “hareket” ile “müteharrik” yani hareket eden aynı şeydir. hareketli olan şey, hareketin kendisidir. siz hem hareketsiniz hem de hareket edensiniz. o halde sürekli olarak yeni olmalıyız.
elinizdeki makalede bu konuda varid olan hadislerden bazıları incelenecek ve masum imamların (a.s.) isimlerinin kur’ân’da bulunmamasının hikmetleri açıklanmaya çalışılacaktır.
görüyor musunuz savaş nerede başlıyor? hikmet ile din arasında savaş yok, savaş kendi mertebelerindeki insanlar arasındadır. his mertebesinde kalan biri, din benim anladığımdır, sen daha yukarı gitme diyor. peki neden daha yukarı gitmeyeyim? daha yukarısı yok mu? dinin histen daha yukarısı yok mu? ben neden histen daha yukarısına gitmeyeyim?
çünkü varlığın dışında başka bir şey yoktur. varlıktan başka ne vardır ki gelip varlığı tarif edebilsin? çünkü tarif eden daima tarif edilenin dışındadır. hatta biz varlığı tarife kalkıştığımızda -ki varlığı tarif edemiyoruz- söylediğimiz her şeyi varlığın diliyle söylüyoruz. varlık bizim dilimizle konuşuyor, biz varlık hakkında konuşmuyoruz.
kimi vehhabî müellifler, mevcut koşulları fırsata çevirerek ilahî kitabın azametine halel getirecek birtakım görüşler ileri sürmüşler, ehl-i beyt mektebi’nin, şia’nın kur’ân’ın tahrif edildiğine inandığını iddia etmişlerdir. bu makalede, şiî ulemanın görüşleri çerçevesinde vehhabîlerin bu iddiası çürütülmeye çalışılacaktır.
şeyh-i işrak da (sühreverdi) hikmeti “bahsî” ve “zevkî” olarak ayırmıştır. orada kendisinin hikmetinin bir çeşit “itaî” hikmet olduğunu yani allah vergisi olduğunu söylüyor. gerçekten de onun benzerini hiçbir felsefi ekolde göremiyorsunuz. kendisi de esfar’da buna işaret ediyor. yani molla sadra’nın hikmeti diğerlerinden oldukça farklıdır.
hz. peygamber (s.a.a.), veda hutbesinde, kendisinden sonra gelecek olan on iki imamı haber vermiştir. bu hadis ehl-i sünnet kaynaklarında üç râvi tarikiyle nakledilmiştir. ehl-i sünnet âlimleri ise üçünden yalnızca câbir b. semure tarafından nakledilen rivayete ilgi göstermişlerdir.
üstat ali rabbani golpayegani makalesinde imam mehdi’nin ehl-i sünnet rivayetlerinde geçen şeceresinin incelemesini ve buna ilişkin bazı rivayetlerin eleştirisini yaptı.
fakir, ‘fakr’ sıfatıyla nitelenmiş olan zattır. ancak biz müstakil bir zata sahip değiliz. bizim kendimizden kaynaklanan bir istiklalimiz yoktur. zatımız fakrdır, mutlak fakrız (yoksulluğuz). o ise tam anlamı ile ganidir (zengin), gani sıfatıdır; ama zatının sıfatıdır. gani, hak teala’nın dışında bir sıfat değildir. zatının kendisidir, o mutlak ganidir (o zenginliktir).
tabi ki hepsi marifettir, biraz önce okuduğunuz şu beyitte ‘men be hiş numudem sad ihtimam veli ne şod’ (ben kendime yüz ihtimam gösterdim ama olmadı) derken bununla üzüm şarabının sarhoşunu mu kastediyor? tabi ki hayır. üzüm şarabı yüz ihtimam istemez, ayrıca üzüm şarabının sarhoşu için ‘ama olmadı’ diye bir şey olmaz ki.
“zamanının imamını tanımaksızın” veya “zamanının imamına biat etmeksizin ölen kimse cahiliyye ölümüyle ölmüştür” hadisi bağlamında bizim problemimiz çözülmüştür ki bu da on ikinci imam'dır. size göre bu imam kimdir? azizlerim muhammedî (s.a.a.) varisin kim olduğunu araştırınız. bize göre muhammedî varis şu anda on ikinci imam'dır. sizler ne düşünüyorsunuz?
elinizdeki makalede, akılcı ve tarihe felsefî yaklaşımlarıyla tanınan ibn haldun’un hz. peygamber’den (s.a.a) sonraki hilafet meselesi hakkındaki görüşlerini genel hatlarıyla ele alıp, özelde hz. ali’nin (a.s) hilafetine dair düşüncelerine odaklanacak ve güvenilir tarih kaynaklarıyla belgelere dayanarak onun bu konudaki görüşlerinin kritiğini yapacağız. neticede, ibn haldun’un hz. ali’nin imameti
sevmek farz olduğuna göre onlarla çarpışmanın hükmü nedir acaba? yezid, hz. imam hüseyin’i (a.s.) şehid etti. şehid etme eyleminden söz ediyoruz, nefret ve eziyetten değil! dahası ailesini sürgüne gönderdi. ancak bazı kalemler -cahil mi, garazkâr mı diyeyim, kapıkulu mu diyeyim bilemiyorum- yezid’i “emirü’l-müminin” olarak isimlendiriyor.
biz muasır selefiler olarak şeyh haris eş-şevkani, şeyh hasan hekimi ve nusret taha hoca’ın katılımı ile kadı ahmer el-hicri’nin evinde düzenlediğimiz toplantılarda, imam ali’yi eleştirilerin hedefine alıyorduk! bu toplantılarda imam ali’nin kınandığı ve karalandığını bizzat bilen birisi olarak 20’inci yüzyılda imam ali’ye düşmanlık eden kimsenin mevcut olmadığı iddiasını reddediyorum!
ehl-i beyt’i, makamlarını, mesuliyetlerini, kendilerine yüklenen rollerini tanıyıp öğrenmek isteyen aziz canlara kur’an-ı kerim’i anlamaları gerektiğini belirtiyorum. kur’an-ı kerim’i tanıyacak olurlarsa ehl-i beyt’i de tanırlar. ehl-i beyt’in (a.s.) "kur’an-ı kerim’in üçte biri veya dörtte biri bizim hakkımızdadır" şeklindeki buyruklarının da anlamını buradan yola çıkarak kavrayabiliyoruz. bazıla
biz “sakife” meselesinde de aldatıldık. selefilik bize sakife'yi amerika'daki beyaz saray türünden büyük bir bina gibi gösterdi! sanki bu dönemde internet vardı, sahabenin hepsi telefon kullanıyor ve kolaylıkla sosyal ağlar üzerinden iletişim kuruyorlardı da hemencecik organize olup ilk halifeye biat edebildiler!
ibn teymiyye “imam mehdi hiç şüphesiz hz. fatıma ve hz. ali’nin (a.s) evlatlarındandır ve bu kişilerin 12’incisidir” ifadesini kullanıyor. imam ibn teymiyye, minhâcü’s-sünne’de mehdi’nin (a.s) bu özelliklerinin tevrat’ta ve müslümanların kaynaklarında yer aldığını kaydediyor.
ortada garip bir durum var. imam ahmed’den, sahihü’l-buhari’den, sünenü ebi davud’dan ve benzerlerinden hadis almakta sıkıntı yokken, ehl-i beyt kanalından hadis geldiğinde yüz çevirmemiz isteniyor. bir şahıs hz. rasulullah (s.a.a.) ile altı ay birlikte yaşasa bile ondan hadis alabiliyoruz...
eğer ebu davud henüz muhammed bin hasan el-askeri (a.s.) doğmadan önce mehdi'nin 12'inci imam olduğunu yazabiliyorsa, ebu davud'un sözleri mehdi (a.s) konusunu gözden geçirmemizi gerektirmiyor mu? mehdi'nin (a.s.) 12'inci imam oluşu hadisler ile sabitken ve muhammed el-askeri 12'inci imam iken, hala çıkıp imam mehdi'nin var olmadığını savunmak taassup değil midir?
elinizdeki makalede, söz konusu eleştirel yaklaşım ele alınmış ve bu yaklaşımın temellerini oluşturan istidlal unsurları şeffaflaştırılmaya çalışılarak delillerinin, imamî-şiî literatür göz önüne alınmadan, ehlisünnet’in yazılı mirası çerçevesinde ilmî itibardan yoksun olduğu gösterilmiştir.
ibn teymiyye bu konu hakkında şu yorumda bulunuyor: "çünkü bu kişiler, tevrat ve incil'de ahmed'den sonra bahsi geçen 12 büyük ve ulu kişinin (hz. ismail’in 12 büyük kişinin babası olacağı bahsinin geçtiği bölüm; ünlü oryantalist louis massignon bu tevrat ayetine dayanarak islam’ın hıristiyanlarca sahih bir gelenek olarak görülmesi gerektiğini söyler; medya şafak), rafızilerin imamları olan 12
bukka kampı horasan’dan çok uzak. ve daiş de otantik bir müslüman ordu olmaktan çok uzak. ayrıca şeyh imran’ın ifadesine göre, ahir zaman denilen zamanın sonuna yaklaşmış durumdayız. horasan’ın kurtarıcı ordusunun çok yakında gelmek üzere. bu nasıl bir ordu olabilir?
tek kelimeyle cevaplandıracak olursak, ümeyyeoğullarını korkutan şey bunları da korkutmaktadır. bunlar, hz. ali ve ehl-i beyt-i nübüvvet’e ait olan her hususu ortadan kaldırmaya çalışmışlardır. aslında mesele sadece ali (a.s.) ile de bağlantılı değildir. bunların peygamberlikle ve peygamberlik mirasıyla sorunları vardır.
ehl-i sünnet imamı ve çağın fıkıhçısı muhammed ebu zehra bundan dolayı şöyle diyor: "allah'tan korkun! bu mezhebin cafer-i sadık'a ait olduğuna ben yakinen emininim, caferi kitaplarında %70'ten fazla oranda imam cafer ve âl-i muhammed'in (s.a.a.) sözleri naklediliyor. caferi mezhebinin imam sadık'tan naklettiği rivayetlerin bizim kitaplarımızda mevcut olması ise bunun en büyük delilidir."
velayet, islâm ümmetinin bekasını güvence altına alır; velayet olmaksızın ne ümmet kalır ne imamet, islâm’dan da geriye birtakım ilahî kanunların dışında bir şey kalmaz. islâm’ın dinamik, mücadeleci ve yapıcı hale getiren velayettir. imam hüseyin’in (a.s.) ifadesiyle, namaz, oruç, zekât gibi islâm’ın şartları dahi velayet ve imamet sayesinde toplumda tahakkuk ve tebellür eder.
vehhabi kardeşlerime sormak istiyorum. rasulullah (s.a.a.) “size allah'ın kitabını ve ehl-i beyt’imi bıraktım” demişken, onların mezhebinin var olmaması makul mü? bu hadis sahih-i müslim'de de geçiyor...
hz. resulullah’ı (s.a.a.) hacda arefe günü kasva isimli devesine binmiş hutbe verirken gördüm, şöyle diyordu: ‘ey insanlar! size iki şey bırakıyorum onlara uyarsanız asla sapıtmazsınız, allah’ın kitabı ve ıtretim (neslim) olan ehl-i beyt’im.’”
ahir zamanda bir kurtarıcının ortaya çıkacağı inancı bütün semavî dinlerin başat inançlarından birini oluşturur. aşağıda okuyacağınız söyleşide, hüccetülislam necmeddin tabesî, temel ehl-i sünnet kaynakları çerçevesinde imamet ve mehdîlik konusunu ele aldı.
sünnî muhaddislere göre 7 veya 8 sahabî tarafından nakledilen hadis, mütevatir hadistir ve mütevatir hadis, kur’ân ayeti mesabesindedir; gadir-i hum hadisi ise 100’den fazla sahabî tarafından nakledilmiştir.
eğer ümmet tarafından imam ali’nin (a.s.) gerçek konumu kabul edilmiş olsaydı, tefrikadan sakınmak açısından ümmetin durumu nice olurdu? bu sorunun cevabı aynı mazmunda biri hz. fatıma’dan (a.s.), diğeri imam bâkır’dan (a.s.) nakledilen farklı hadiste verilmiştir: “hak, hak sahibine verilmiş olsaydı allah hakkında ihtilaf eden iki kişi bulamazdın!” iki hadis de oldukça güvenilir bir kaynak olan ki
"ben bu farklı kur'an meselesini tahkik etmek üzere iran'a gittim. günler, hatta haftalar geçirdiğim tahran ve kum şehirlerini ziyaretim sırasında gördüm ki, medine-i münevvere'de kral fahd tarafından bastırılan kur'an'ı, iran'da şii müslümanlar öpüp alınlarına koyuyorlar."
üçüncü kaynak; allame münavî’nin feyzü’l-kadir adlı eseridir. o bu eserinde şöyle demektedir: bu haber peygamber’in (s.a.a.) ehl-i beyt’inden sarılıp tabi olmaya ehil olan kimselerin kıyamete kadar her zaman mevcut olacaklarını bildirmektedir.
imam sadık’tan (a.s.) şöyle rivayet olunmaktadır: şüphe edildiğinde beklemek helake yuvarlanmaktan daha hayırlıdır. her hakkın üzerinde bir hakikat vardır. her doğrunun üzerinde de bir nur bulunmaktadır. allah’ın kitabına uygun olanı alın. aykırı olanı ise bırakın.
"imam zehebi'nin de dediği gibi, ibn teymiyye eski zamanda yaşadı, onun zamanında harran şehrinde cuma hutbelerinde hz. ali'ye lanet okunuyordu. ancak biz şu an 21'inci yüzyılda yaşıyoruz. ibn teymiyye'nin kusuru olabilir, ancak bizim elimizin altında yüzlerce uydu kanalı var."
ehl-i beyt medresesi ve âlimlerinin kur’an-ı kerim’in tahrif edildiğine inanmadıklarını söyleyebiliriz. onlar şöyle derler: eğer kur’an muharref olsaydı ehl-i beyt imamları rivayetleri kitab’a arz etmemizi nasıl emredebilirlerdi? muhammed gazzali de şia’ya nispet edilmeye çalışılan tahrif görüşünün boş bir iddia olduğunu açıkça dile getirmektedir.
gadir hadisi, şia'nın emirü’l-müminin ali’nin (a.s.) velayeti için gösterdiği en üstün delillerden biridir ve bu hadis şia ve ehlisünnet tarikleriyle, sahih senetlerle ve mütevatir (yalan üzerinde birleşmesi mümkün olmayan sayıda insan tarafından anlatılan, nakledilen olay, hadis) olarak nakledilmiştir.
ebu karra ‘sen rivayetleri yalanlıyor musun’ deyince imam rıza (a.s.) ‘rivayetler kur’an ile çeliştiği zaman onları yalanlarım. müslümanlar şu hususta ittifak etmişlerdir: allah bilgi bakımından kuşatılamaz, gözler o’nu görmez ve o’nun gibi hiçbir şey yoktur’ buyurdu.
medya şafak olarak, nasr tv'de yayınlanmış olan "selefiliğe 100 soru" programlarının tam çevirisini sırayla sunuyoruz.
"bizler de ehl-i beyt’i seviyoruz" demesinler sadece. azizim, alimler sekaleyn hadisini tutunma anlamına gelen temessük ile ifade etmektedir. hadis-i şerif ‘ikisine sıkıca tutunduğunuz müddetçe benden sonra asla sapıtmazsınız’ buyurmaktadır. yani kuran’ı ve ehl-i beyt’imi sevdiğiniz müddetçe demiyor ifade. evet sevmek zorunludur, ancak yeterli değildir.
sizler icma meselesine dayanıyorsunuz. bakınız ali b. ebu talib (a.s.) ne buyurmaktadır: "'sana selman’dan, ammar’dan, ebuzerr’den, mikdad’tan, ibn ubade’den ve ibn ubade ile birlikte bulunan ensar'dan oluşan topluluk da karşı çıkmaktadır. bunlar ümmetten değil midir?' ebu bekir “hepsi de ümmettendir” dedi.
ebu karra "sen rivayetleri yalanlıyor musun?" deyince imam rıza (a.s.) "rivayetler kur’an ile çeliştiği zaman onları yalanlarım. müslümanlar şu hususta ittifak etmişlerdir: allah bilgi bakımından kuşatılamaz, gözler o’nu görmez ve o’nun gibi hiçbir şey yoktur" demiştir.
o bu eserinde şöyle diyor: son derece gariptir ki, sekaleyn hadisi sahihü müslim’de, sünenü’t-tirmizi’de -ki tirmizi hadisin sahih ve hasen olduğunu belirtir-, el-müstedrek’te - hâkim bu hadisin hasen olduğunu belirtir-, müsnedü imam ahmed’te, taberani’nin el-mucemü’l-kebir’inde geçtiği ve isnadı sahih olduğu halde çağdaş bilginlerin ve hatiplerin büyük bir çoğunluğu ya hadisi bilmiyor veya bilmez
bölgedeki hızlı gelişmeler, necd münafıklarının üzerlerindeki örtüyü parçaladı. onlar 1400 yıl önce peygamber’le (s.a.a.) savaşmışlardı, şimdi de o'nun adanmış takipçileriyle savaşıyorlar.
vahhabi âlim dr. muhammed albar, korkarım yahudiler ve destekçilerinin hz. muhammed'in (s.a.a.) nübüvvetini gizlemek istediği gibi, biz de 'sakaleyn' hadisinin doğrusunun ‘kitabullah ve ehl-i beyt’ şeklinde olduğunu gizliyoruz, diyor. bizzat vahhabi âlimi söylüyor bunu!
1968'de yemen'de dünyaya gelen isam el imad, suudi arabistan'ın üniversitelerinde tahsil görmüş bir vahhabi âlimi iken, şia ile tanışmasının ardından bu mezhebe geçmişti. yemen husi hareketinin kurucusu hüseyin husi'nin öğrencilerinden olan dr. imad, kum'da tahsilini sürdürmektedir ve pek çok kitap kaleme almış önemli bir muhakkiktir.
ala ibn el-müseyyeb’den, o da babasından şöyle rivayet etmektedir. ben, bera ibn azib ile karşılaştım ve kendisine şöyle dedim: müjdeler olsun sana! hz. peygamber (s.a.a.) ile sohbette bulundun. rıdvan biatinde de bulundun. o da ‘ey kardeşimin oğlu, sen sonradan neler ihdas ettiğimizi bilmiyorsun?’ dedi. (buhari)
o, kevser havuzundan dostlarına su verecektir. öyleyse sâki hz. ali b. ebu talib’tir. düşmanlarını havuz'dan uzaklaştıracaktır...
ehl-i sünnet’in büyük bilginlerinin eserlerinden bazı pasajlar okuyacağım ki konu vuzuha kavuşsun. sizin de belirttiğiniz gibi kevser havuzu konusu ehl-i sünnet ve ehl-i şia arasında ortaktır. bu konu imamların sayısı, masumiyetleri gibi üzerinde görüş ayrılığı bulunan meselelerden değildir.
kevser havuzundan içenler cennete girecekler. zira bu su onları temizleyecektir. onları tertemiz ve kâmil kılacaktır. bu havuzdan men edilen ve içilmesine müsaade edilmeyenler ise cennetten uzaklaştırılacak olanlardır. sahihü’l-buhari’de okuduğumuz hadislerde de gördüğümüz gibi sahabeden bir grup getirilecek ve havuzdan uzaklaştırılacaklardır.
... bu durum gerçekten garip, bunca şeye rağmen ehl-i beyt okulunu hz. resulullah’ın (s.a.a.) sünnetine aykırı davranmakla suçluyorlar! hz. ali’yi, ehl-i beyt ekolü bağlılarını hz. resulullah’ın (s.a.a.) sünnetine aykırı davranmakla ve bidat ehli olmakla itham ediyorlar!...
ibn abbas’tan rivayet edildiğine göre o şöyle demektedir: ömer’in şöyle dediğini işittim: “vallahi, ben sizin muta nikâhı yapmanızı nehyediyorum. kuşkusuz muta nikâhı allah’ın kitabı’nda geçiyor. şüphesiz resulullah (s.a.a.) da bunu uyguladı.” rivayet sahih bir isnada sahiptir.
çünkü o “bu hadis bize ehl-i beyt sevgisini, ehl-i beyt’i ululamayı, onların hz. resulullah’ın (s.a.a.) oğulları olmaları münasebetiyle konumlarını gözetmeyi anlatmak istiyor” demiyor. o, bu hadis “temessük”ü (tutunmayı) emrediyor, diyor. kimileri hadisin anlatmak istediği ehl-i beyt’e sevgi duymaktır, demek suretiyle hadisin içini boşaltmaya çalışmaktadır, oysa hadisin kendisinde “ma in ehaztum/a
ibn abbas şöyle demektedir: üzerinize gökten neredeyse taş yağacak! ben size hz. resulullah’ın (s.a.a.) buyruğunu aktarıyorum, sizler ise ebu bekir ve ömer şöyle şöyle diyor, diyorsunuz.
bundan sonra başka bir grubu getirirler. ben onları da tanırım. benimle onlar arasında bir adam çıkarak ‘gelin’ diye seslenir. ben ‘nereye?’ diye sorarım. adam ‘allah’a yemin olsun ki cehenneme’ der. ben ‘bunlar ne yapmışlar?’ diye sorarım. o şöyle cevap verir ‘bunlar senden sonra gerisin geriye, eski hallerine döndüler.’ rivayetteki ‘onlar arasından bir adam’ ifadesiyle bizim açık hadislerimize g
islam devrimi bağlamında müslümanlar, kuran-ı kerim’de allah’ın (c.c.) peygamber (s.a.a.) zamanındaki müslümanları ikaz ettiği ayetini de dikkate almalıdır: “… eğer o’ndan [allah’tan] yüz çevirirseniz, yerinize sizden başka bir toplum getirir, artık onlar sizin gibi de olmazlar.” (muhammed: 38). ibn kesir, tefsirinde, peygamber’in (s.a.a.) sahabelerinin bu ayeti duyunca şaşırdıklarını ve ona kendi
tahavî: bu ayet-i kerime nazil olduktan sonra hz. resûlullah (s.a.a.) ali’yi, fatıma’yı, hasan ve hüseyn’i çağırdıktan sonra şöyle buyurdu: allah’ım benim ehlim bunlardır. bu hadiste, ayette geçen ehl-i beyt kavramıyla sadece hz. resûlullah (s.a.a), hz. ali (a.s), hz. fatıma, hz. hasan ve hz. hüseyn’in (a.s.) murad edildiği vurgulanmaktadır.
bugün tanık olduğumuz şey, bir hadisi doğruluyor; resulullah’ın (s.a.a.) necd hakkında ne dediğini hatırlayalım. orada büyük bir fitnenin ortaya çıkacağını öngören pek çok hadis vardır. sahih el-buhari’de abdullah bin ömer tarafından nakledilen bir hadise göre:
alusî devamında şöyle diyor: “bu haberler ehl-i beyt kavramının genel anlamını daraltmakta, sınırlamaktadır. ev hangi anlamda olursa olsun bir sınırlama söz konusudur. bununla kastedilen abanın altında bulunan kimselerdir. dolayısıyla hanımı bu kelimenin kapsamına girmez.”
demek ki müslümanların bir bölümü “allah’ın kitab’ı ve sünnet’im” şeklindeki isnad zincirinden yoksun bir rivayeti hadis diye aktarıyorken “allah’ın kitab’ı ve itret’im” şeklindeki mütevatir hadisi ise zayıf görüyor ve nakletmiyormuş.
suriye krizi boyunca militanlara ait medyaya, yayınladıkları korkunç sayıdaki haberlerin daha sonra eksik, hatta yanlış olduğu kanıtlandığından, güvenilmedi.
pasajdaki kinayeyi ve dokundurmayı görebiliyor musunuz? edebiyatta “tariz/kinaye bazen tasrihten (açık açık söylemekten) daha etkilidir” şeklinde bir söz vardır. yazar bu sözleriyle imam hüseyn’e kendince dokundurmada bulunmak istemektedir. pasaja göre imam hüseyn (a.s.) allah için bir şey yapmamıştır. hâşâ o’nun kıyamının altındaki neden dünyaya olan tutkusu ve hırsıdır!
ibn kayyım “allah-u teâlâ imam hasan’ı mükâfatlandırdı ve imameti o’nun zürriyetine verdi. imam hüseyn’i (a.s.) ise dünyayı istemesi yüzünden cezalandırdı!” diyor. yani hz. resulullah’ın (s.a.a.) reyhanesi, ehl-i beyt-i mutahhara’dan biri hakkında bu ifadeleri kullanıyor ibn kayyım el-cevziyye! bu çizgiyi niçin ümeyyeci din anlayışına bağlı, ali’ye ve ehl-i beyt’ine düşmanlık besleyen bir akım ola
ibn arabi şarihi şarani: imam mehdi, imam hasan-ı askerî’nin evladındandır. hicretin 255. yılının şaban ayının 15. gününün gecesinde dünyaya gelmiştir. mehdi, hz. isa b. meryem ile bir araya geleceği güne kadar hayatta kalacaktır. buna göre şu anki yaşı -eserin yazıldığı tarih itibariyle- 700’dür.
ibn teymiyye imam mehdi'nin sağ olduğu inancına hurafe derken, mecmuu’l-fetava adlı eserinde şöyle der: çünkü deccal hakkında doğru görüş o’nun hz. peygamber döneminde hayatta olduğu, günümüze kadar hayatını sürdürdüğü ve henüz çıkmadığı, şu anda da bir adada yaşadığı şeklindedir.
ibn arabî futuhatü’l-mekkiye'de şöyle diyor: "allah-u teala o'na (mehdi'ye) öğretecektir. hadis-i nebevî 'o benim eserime uyar ve hataya düşmez' buyurmaktadır. o’nun kendisine uyulan ve masum olduğunu öğrendik. masumiyet ancak hükümde yanlışa düşülmediğinde bir anlama sahiptir.hz. resulullah’ın (s.a.a.) verdiği hükümde yanlışlık vardır denilemez."
ibn arabî devamla şöyle diyor: "o (mehdi) masumdur. hükümde yanlışa düşülmemesi ancak masumiyet ile anlamlı olabilir. zira hz. resulullah’ın (s.a.a.) verdiği hükümde yanlışlık vardır denilemez. bu imamın hükmü de hz. resulullah’ın (s.a.a.) verdiği hükümdür. ‘o, arzusuna göre konuşmaz. o (bildirdikleri) vahyedilenden başkası değildir.’(53/en-necm/3-4)"
ibn kesir 12 imam ve halife hadisinin sahihliğini peşinen kabul ediyor. ona göre ümeyyeoğulları 12 imamın kapsamında değildir. rivayete göre hadis muaviye’yi de başka birisini de kapsamamaktadır. ayrıca bu hadis ne yezid’i, ne de abdülmelik’i ve çocuklarını kapsamaktadır.
ehlisünnet’in meşhur âlimi ve ibn teymiyye’nin çağdaşı olan zehebî, zeğalu’l-ilm adlı kitabın ve nasihatü’z-zehebiyye başlıklı risalenin/mektubun yazarıdır. zehebî bu iki eserinde, bilhassa nasihat’ında ibn teymiyye’yi ve takipçilerini sert bir dille eleştirmiş ve onları sapkın olarak nitelemiştir. kitabın ve mektubun muhtevası kendi akideleriyle bağdaşmadığından selefî ve vahhabî âlimler bu iki e
“bu hadisteki şazlık onlarca şazz örnekten biridir. bu örnek kör bir taassupla sahihü’l-buharî ile sahih-ü müslim’in içerdiği tüm rivayetlerin sahih olduğunu söyleyen yeni yetme bazı kimselerin cehaletine delalet etmektedir. bu grubun karşısında sahiheyn’in rivayetlerini herhangi bir mihenge vurmayıp sırf akıllarına yatmadı diye reddeden bazı yazarlar bulunmaktadır. biz hem bunların hem de berikil
buharî’nin isimlerin verilmesi noktasında ilmî emanet bilinciyle hareket etmediğini anlamış olduk. ikinci olarak da muta nikâhı örneğinde de gördüğümüz gibi hz. resûlullah’tan (s.a.a.) aktarılan hadislerin naklinde de emanete sadık olmadığını öğrendik. buharî, rivayetlerde de görüldüğü gibi “ilâ ecelin / belirli bir süreye kadar” ifadesini zikretmemiştir. üçüncü olarak da abdullah ibn mesud’un ism
şia karşıtı propagandanın öne çıkan argümanlarından birini daha çürüten önemli bir çalışmanın tam çevirisini yayınlıyoruz.
allah’a kasem ediyorum ki sahihu ibn hibban’da, müsnedu ahmed’de ali (a.s.) ve ehl-i beyt hakkında nakledilen rivayetler sahihu müslim’de geçseydi kesinlikle bu esere "sahih" demezlerdi! aynı nedenden dolayı buharî’nin müslim’den daha sahih olduğunu söylüyorlar.
muhammed abduh, kabü’l-ahbar'ı islam kültürüne batıl israiliyat ürünlerini yerleştiren şahıs olarak tanıtmaktadır. kabü’l-ahbar islam kültürüne israiliyatı nasıl sokmuş? o, ebu hureyre’yi seçmiş, ebu hureyre de bunları kab’a değil de hz. resûlullah’a (s.a.a.) nispet etmiştir.
allame albanî, silsiletü’l-ehadisi’s-sahiha adlı eserinde rivayeti naklettikten sonra şöyle der: “buharî’nin rivayet ettiği bu hadisteki şazlık onlarca örnekten bir tanesidir. bu rivayet, sahihü’l-buharî ile sahih-ü müslim’in bütün rivayetlerinin sahih olduğunu söyleyen kör taassup bataklığına dalmış yeni yetişen bazı kimselerin cehaletine delalet etmektedir."
ibn teymiyye (661-728) görüşlerini minhacü’s-sünneti’n-nebeviyye adlı kitabında çeşitli konulardaki hadisleri tenkit ederek beyan etmiştir. bu makalede, önce ehlisünnet ulemasının ibn teymiyye ve kitabı minhacü’s-sünnet hakkındaki düşüncelerini ele alacak, ardından ibn teymiyye’nin hz. peygamber’in (s.a.a) hadislerini değerlendirme yöntemlerini örnekleriyle inceleyerek analiz edeceğiz.
ibn teymiyye’nin tahavî ile probleminin ardında gadir-i hum hadislerini aktarması ve tathir ayetinin bu beş kişiye özgü olduğunu söylemesi yatıyor. tahavî tathir ayetinin tefsirinde şöyle diyor: “tilavet edilen bu ayette ehl-i beyt’ten murad sadece ve sadece hz. resûlullah, hz. ali, fatıma ve hasaneyn’dir. kavram bunların dışındaki kimseyi içermemektedir.”
"müslim sahih nasslarda olduğu gibi rivayeti nakletmiş, kendisinden sonra ilgili hadisle oynanmıştır. işte çağdaş vehhabilerin tutunduğu manen rivayet budur. işaret ettiğimiz gibi rivayetteki zayıflığı gösteren noktalar bulunmaktadır."
ibn kuteybe ve eserleri konusunda pakistanlı bir sünnî âlim mizanu’l-kutub adında bir kitap yazmış ve kitabında ibn kuteybe’nin ve birçok ehlisünnet âliminin aslında şiî olduğunu ileri sürmüştür. bu makale bu iddiayı araştırmayı, pakistanlı müellifin iddiasını kaynaklar ve kanıtlar çerçevesinde tenkit etmeyi amaçlamaktadır.
hz. peygamber’den sonra, o’nun naibi ve islam ümmetinin önderi olan 12 imam ve halifenin varlığına inanç, bizzat resûl-i ekrem’in sözlerinden kaynaklanmıştır ve geçmişi risâlet dönemine dek uzanmaktadır.
derslerin çevirisine devam ediyoruz...
ibn teymiyye emevîlerin yapmış olduğu cürümler ve kötü ameller meselesini israiloğulları ile mukayese etmiş ve şöyle demiştir: ümeyyeoğullarının cürmü, israiloğullarının cürmünden daha büyük değildir. o halde muaviye'nin, hasan’ı zehirleme emri vermesi, onun bazı savaşlarının emrini vermesi gibiydi. (minhâcu’s-sünne, c. 2, s. 255)
müfessir kadı beydavî ile mektuplaşmış, mektuplarında kelam, hadis, usul ve fıkıh başta olmak üzere çeşitli disiplinlerde görüş alışverişinde bulunmuştur. beydavî allâme hıllî’ye yazdığı ikinci mektubuna şu cümlelerle başlar: “efendimiz cemaleddin! -allah ömrünü daim etsin- sen usulde, fıkıhta, hadiste müçtehitlerin imamısın!”
vahhabîler ve onların öncüsü ibn teymiyye, hz. peygamber’in (s.a.a) ehlibeyti’nin (a.s) faziletleriyle ilgili hadislerle karşılaştıklarında mümkün mertebe inkâr yoluna başvurur ve bunu yaparken de farklı metotlardan faydalanırlar. bu stratejileri üç temele; tekzip, tevil ve teşrik (belli bir fazilete bir başkasını ortak etme) dayanır. bu makalede biz, söz konusu metotları örnekleriyle ele almaya ç
yazar ehl-i beyt (a.s.)’ın faziletleriyle ilgili hadislerin benzerlerinin üretilmesinin ehl-i beyt muhaliflerinin temel yöntemlerinden olduğunu belirterek, buna örnek olarak da sakaleyn hadisinde yapılan tahrifi göstermektedir. buna göre, hadis metnindeki "itretim (soyum) kelimesi "sünnetim" olarak değiştirilmiştir.
ricâl sahasındaki eserlerimize baktığımızda, şia'ya inanç noktasında muhalif de olsa sika bir kişiden aktarılan hadisi kanıt saydığımızı görürsünüz. bu tür hadisler bizim (şia'nın) terminolojimizde ‘muvassak’ olarak ifade edilir.
ibn teymiye diyor ki: “ali bin ebu talib’i, abdurrahman b. mülcem adlı bir harici öldürdü. o, (ibn mülcem) insanların en âbidlerinden ve ilim ehlinden idi.” (minhacu’s-sunne, c. 5, s. 47)
birinci bölümünü sunduğumuz bu önemli röportajın devamı..
ricâl ilminde ehl-i sünnet’in en büyük âlimi sayılan ibn-i hacer askalanî, yine ehl-i sünnet’in en muteber ricâl kitabı olan lisanu’l-mizan’da şöyle yazmaktadır: “ibn-i teymiyye, allame hillî'ye cevap vereyim derken kendini o kadar kaptırdı ki bu durum ali b. ebî talib'in (a.s.) makamını düşürmesine neden oldu.” (c. 6, s. 319)
"hz. resûlullah veda haccından dönerken gadir-i hum denen bir vadide mola verdi… allah’ın kitabı ve itretim olan ehl-i beyt'im, benden sonra bana nasıl halef olacağınıza bir bakınız. bu ikisi havuz başında bana varıncaya kadar birbirlerinden asla ayrılmayacaklardır." imam tahavî- şöyle diyor: bu hadis isnad açısından sahihtir.
imam mehdî’nin (a.f.) zuhur edeceği inancı, genel islâmî bir itikat olmakla birlikte şia mezhebinde ayrıcalıklı bir konuma sahiptir. bunun başlıca sebebinin, şiîlerin, imam mehdî’nin doğduğunu ve hayatta olduğunu kabul etmeleri olduğu söylenebilir. ehlisünnet müelliflerinden bazıları, şia’nın kaynaklarını ve delillerini göz ardı ederek bu inancı eleştirmişlerdir.
o, bu eserinde sekaleyn tefsirine ilişkin lugat bilginlerinin ve âlimlerin açıklamalarını aktardıktan sonra şöyle diyor: özetle kur’an-ı azim ve itret-i tahire’nin her biri dinî ilim ve sırların, nefis şer’î hikmetlerin ve dakik anlamlar hazinesinin madenidir. özetle hz. resûlullah (s.a.a.) kur’an ve itret hakkında sekaleyn sözcüğünü kullanmakla ehl-i beyt’inden ilim öğrenmeye, onlara sımsıkı sarı
"bu makalede, ehlisünnet’in sahih ve güvenilir kabul ettiği kaynaklar çerçevesinde, bu hadisin itibarı ve bütün müslümanlarca kabul edilebilirliği incelenmiştir. ileride görüleceği üzere hadisin sıhhatinden şüphe duyanların sayısı oldukça azdır ve inkârları ilmî temelden yoksundur."
tirmizî’nin cabir ibn abdullah’tan rivayetine göre o şöyle demektedir: hz. resulullah’ı (s.a.a.) hacda arefe günü kasva isimli devesine binmiş hutbe verirken gördüm; şöyle diyordu: ey insanlar! size iki şey bırakıyorum onlara uyarsanız asla sapıtmazsınız, allah’ın kitabı ve itretim olan ehl-i beyt’im. rivayet sahih li-ğayrihidir.
et-tufî (hanbeli) diyor ki ümmetin bir konu hakkındaki icmasının hatadan âri olduğunu gösteren deliller bulunmaktadır. elimizdeki deliller ehl-i beyt’in de bir konuda icma etmeleri halinde bu görüşlerinin masumiyete sahip olduğuna delalet etmektedir. peki bu iki icma çatışacak olursa hangisi öncelenir? ibn said et-tufî’ye göre deliller ehl-i beyt’in icmasının daha kuvvetli olduğunu söylüyor
allame ibn said et-tufi şerh-u muhtasari’-ravda adlı eserde şöyle diyor: “sahihayn’da rivayet edildiğine göre hz. resûlullah (s.a.a.) necran hırıstıyanlarıyla mübahele etmek istediğinde kisa ashabı olayında ismi geçenleri alarak onlarla birlikte mübaheleye girişmek istedi. onlar hakkında ‘işte bunlar benim ehlimdir’ buyurdu... bütün bunlar ehl-i beyt’in ismi geçen kişiler olduğunu ve başka hiç kim
vahhabi ulemadan olan es-sa’di bu ayetin tefsirinde şöyle der: “peygamber, eşlerinden birine gizlice bir söz söylemişti.” müfessirlerden birçoğu ayette söz konusu edilenin hafsa olduğunu söylemiştir. hz. resulullah (s.a.a) ona verdiği bu sırrı kimseye söylememesini emretti. ancak hafsa, aişe'ye haber verdi. allah da onun yaydığı bu haberi hz. peygamber’e (s.a.a.) açıkladı..."
allame albani: bu konu hakkında en fazla aişe’nin orasının hav’eb suyu olduğunu öğrenince dönmeye yeltendiği söylenebilir. ancak hadis aişe’nin dönmediğine delalet etmektedir. bu ise ümmü’l-müminin’e yaraşmayan bir davranıştır. ümmü’l-müminin’in hz. ali’ye karşı hareket etmesinin kökten yanlış olduğunda kuşku bulunmamaktadır.
"acaba ehl-i beyt imamları bu konu hakkında ne diyorlar?" diye sorulabilir. bizler şu ana kadar konu hakkındaki ehl-i sünnet bilginlerinin açıklamalarını sunduk. ehl-i beyt imamları'ndan -yani ali, hasan, hüseyn, seccad, bakır, rıza vd.- hiçbirisi peygamber hanımlarının kavramın kapsamına girdiğini söylememiştir. onların ittifak halindeki açıklamalarına göre kavram kendilerine özgüdür.
ancak ümeyyeoğullarını ve muaviye’yi öven hadisler söz konusu olduğunda bu tür kişilerin eserler telif ettiklerini ve bu tarz rivayetleri sahih göstermek için bin dereden su getirdiklerini görüyoruz. içlerinden hz. ali ve ehl-i beyt (a.s.) hakkındaki bir hadisi sahih saymak için çaba gösteren allah’a ve resulüne iman eden bir kişiyi göremezsin!
"diğer nassları da buna ekleyecek olursak durum açığa çıkar. hz. resûlullah (s.a.a.) sekaleyn ve gadir hadislerini söylememiş olsaydı dahi, bu ikrarları ali’nin hilafeti hak ettiğini göstermeye yeterdi. yani seddü’l-ebvab (kapıların kapatılması) hadisi hilafetin ali’ye özgü olduğunu göstermektedir."
"eğer hüseyn'in intikamı alınmamışsa, tarihin sonuna gelinmemiş demektir..." selam susuz dudaklara... mızraktaki o güneş'e selam...
taberi, camiü’l-beyan adlı tefsirinde şöyle der: “rivayetler ayetin hz. peygamber, ali, fatıma ve hasan ve hüseyin hakkında indiğini söylemektedir. bu görüşü destekleyen rivayetler ebu said el-hudri, aişe, enes, ümm-ü seleme ve sa’d ibn ebu vakkas tarafından rivayet edilmiştir. ikinci görüşün yegane rivayetini ise ikrime aktarmıştır.”
bu tartışmaların faydası nedir şeklindeki soruya ilişkin olarak, bu konu öyle bir faydaya sahiptir ki bundan daha büyük bir fayda bulunmamaktadır, deriz. ehl-i beyt’ten muradın ali, fatıma ve hasaneyn olduğu kesinleşince “sünnetime sımsıkı sarılın” buyruğunda geçen sünnetin ne olduğu açığa çıkar.
hz. peygamber’in veda haccı yolculuğunun medine-mekke güzergâhını detaylarıyla, hiçbir ayrıntısını atlamadan, durak durak kaydeden tarihçiler dönüş yolunda, mekke-medine güzergâhında meydana gelen hadiseleri görmezden gelmiş ve beraberindeki yüz binlerce sahabîyle birlikte hz. peygamber’i ansızın medine’ye ulaştırmışlardır!
derslerin çevirisine kaldığımız yerden devam ediyoruz...
medya şafak olarak, şia'nın zengin fikri ve politik tarihi ile kesişen konularla ilgili, ilmi ve akademik formda makaleler çevirmeye devam edeceğiz...
derslerin çevirisini yayınlamayı sürdürüyoruz...
derslerin çevirisini kaldığımız yerden sürdürüyoruz...
75 dersin çevirisine devam ediyoruz...
75 dersin çevirisi devam ediyor...
mısır’daki en yüksek dini enstitü olan el ezher pazar gecesi giza’nın bir ilçesi olan ebu momrus’da yer alan ebu muslim mahallesinde gerçekleşen ve dört vatandaşın öldürülüp cesetlerinin hürmetinin zedelenmesiyle neticelenen acımasız suçu sert bir şekilde eleştirdi.
doğum gününü idrak ettiğimiz zamanın sahibi, âlemin kalbi ve göz bebeği'ne, varlığın değirmentaşı ve imkân aleminin kutbu imam-ı zaman hz. mehdi'ye (allah zuhurunu acil kılsın) selam ile... ve asrın mesih nefesli putkıranı imam humeyni'yi yâdederek
75 dersin çevirisini sürdürüyoruz...
iranlı âlim ve tarihçi resul caferiyan, bu çok önemli makalesinde çağdaş şii karşıtı propagandanın temel argümanlarından birini çürütüyor...
75 dersin çevirisine kaldığımız yerden devam ediyoruz...
kum ilim havzası’nda mehdilik konusunda ders veren ayetullah tabesî, hz. peygamber’in (s.a.a) hz. ali (a.s) hakkındaki müjdelerine işaretle, “zuhur zamanında imam ali sevgisi bütün dünyayı saracak; öyle ki ehlibeyt düşmanları tahkir edilecekler” diye konuştu.
derslerin çevirisini sürdürüyoruz...
pek çok önemli noktayı içeren ve şia'ya yöneltilen iftiraları cevaplayan bu derslerin çevirisini sürdürüyoruz...
ayetullah kemal haydari'nin arapça yayın yapan kevser tv'de yayınlanan ufuk açıcı derslerinin çevirisine devam ediyoruz...
ayetullah kemal haydari'nin kevser tv'de sekaleyn hadisi çerçevesinde yaptığı ufuk açıcı programların sırayla çevirisini yayınlıyoruz...
“sözlerimi bitirdiğimde dinleyiciler arasından bir filozof, felsefî metinlerde özgürlükle ibadeti birleştiren böylesi hekimane bir sözle karşılaşmadığını ifade etti. bu filozof, hz. ali’nin etkisinde kalarak islam’ı seçti ve şiî oldu.”
kum ilimler havzası'nın önde gelen müfessir, filozof ve ariflerinden ayetullah cevadi amuli'den kadir gecesi ve kur'an-ı kerim'in nüzulunun keyfiyetine dair ufuk açıcı bir yazı...
kum el mustafa üniversitesi rektörü ayetullah arafi, “hz. peygamber (s.a.a) ve masum imamlar (a.s) varoluşsal olarak, en ıssız mekânlarda insan amellerine nezaret edecek bir makamdadırlar” diye konuştu.
“naif’in ölümüne niçin sevinmeyelim? çocuklarımızı öldüren birinin ölümüne sevinmeyelim mi? çocuklarımızı zindana atan birinin ölümüne sevinmeyelim mi? hayatlarımıza korku salan birinin ölümüne sevinmeyelim mi? allah’a hamd ediyorum. inşallah geri kalanlarının ömrü de sona erer. bilhassa âl-i suud’un ve âl-i halife’nin.”
ahlak üstadı hüccetülislam fatiminiyâ’nın imam hâdi’nin (a.s) hayatı ve camia-i kebire ziyareti hakkında yaptığı konuşmanın çevirisi…
merhum ayetullah behcet hakkında okumaya değer en güzel hatıralara sahip olanlardan birisi de büyük üstad ayetullah misbah yezdi’dir. bu hatıralar, derin içerikleri bir yana, üstad-şakird ilişkisinin bilinmeyen yönlerini hikaye ediyor.
"ardından abd’ye varili 25 dolara petrol sevkiyatı başlamıştır. bu yüzden libya direniş güçleri, adı geçen iki kente yönelik özel operasyonlar düzenleyerek petrol rafine tesislerini, içindeki amerikan askerleriyle birlikte havaya uçurma ve bütün petrol depolarını yakma tehdidinde bulunmuştur."