ibn hacer’in elimizde iki iddiası vardır. ilk iddia, ibn teymiyye’nin birçok ceyyid ve sahih hadisi reddetmesi. ikinci iddia ise yine ibn teymiyye’nin imam ali’nin makamını küçük düşürmeye varan tavırlar takınmasıdır.
“cennet ehlinin hanımlarının efendisi” ibaresi sahihü’l-buhârî ve diğer hadis mecmualarında geçmektedir. o’nun ilk halifeye biat etmediği de kesin bir şekilde biliniyor.
allâme albanî fetâvâ adlı eserinde şöyle der: çoğunluğun tercih unsuru olduğuna dair sabit bir veri yoktur. çoğunluğun yanılgı içerisinde olabileceği ve azınlığın haklı olabileceği bir mesele mümkündür. nitekim ibn mesud “tek kişi olsa dahi hak cemaatle birliktedir” demektedir.
insan sayısı kadar “ben” vardır, öyle değil mi? ancak gerçek “ben” bir taneden fazla değildir. o gerçek “ben”, hak teâlâ’nın “ben”idir. tevrat’ta, incil’de ve kur’an’da, allah ne kadar güzel buyurmuştur. allah, “innenî ene…” diye buyuruyor. yani “şüphesiz ben benim”. bundan daha iyi bir tarif bulunamaz!
ben merhum henry corbin’in allame tabatabaî ile yaptığı o özel görüşmelerin tamamında bulunmuştum. yani o toplantıların tamamında bulunan tek kişi bendim. merhum corbin’le çok yakındım, çok uzun sohbetlerimiz oldu, ben onu çok büyük bir insan olarak görüyorum. islam felsefesini de çok incelemiş biriydi. ancak onun hatalı görüşlerinden biri, şu an sizin bu naklettiğiniz kısımda ortaya çıktı.
biz allah’ın resûlü “halifem” demiş diyoruz, onlar hayır yetmez, diye cevap veriyorlar! “velim ve vezirim” demiş, onlar yetmez diyorlar! allah aşkına allah resûlü bu hakikati ispat etmek için daha hangi sözcüğü kullansın?
sadrü’l-müteellihîn (molla sadrâ) de ilmi varlıkla eşit kabul etmiştir. tıpkı varlığın ve ışığın teşkikî olması gibi, yani zayıflık ve güçlülük mertebelerine sahip olması gibi ilim ve bilinç de teşkikîdir, zayıflık ve güçlülük dereceleri vardır. baba tâhir’in sözünden de bu çıkıyor.
“vahyanî akıl”, tümel akıldır. tümel akıldan daha yukarıda bir akıl bulunmamaktadır. tümel akıl şudur: tüm varlıklar makuldür. bir diğer itibarla varlık ilim ve idrakin ta kendisidir.
devamında şöyle diyor: eğer ali’yi (a.s.) emir edinirseniz ki bunu yapacağınızı zannetmiyorum. bu da resûlullah’ın mucizelerinden ve gaybî mesajlarındandır. resûlullah (s.a.a.) emir belirleme hususunda nasıl davranacaklarını biliyordu. bu hadis müsnedü ahmed’de geçiyor.
evet. maşrık, güneşin doğduğu yerdir. yani hak teâlâ’nın nuru, akılda doğuyor. akıl bu yüzden maşrıktır. “nurun yeşrıku min subhi’l-ezel” (nur ezel sabahından doğuyor). bu sözün hz. emir’e ait olması lazım. buradaki ezel nedir? ezel zaman mıdır? hayır. hidayet sabahı, aklın nuraniyet sabahıdır. bilinç sabahıdır.
şiî hadis kaynaklarında yer alan ve on iki imamı müjdeleyen hadislerinden bazıları, zeydiyye fırkasının büyüklerinden biri olan ve “ebü’l-cârûd” adıyla meşhur ziyad b. münzir tarafından nakledilmiştir... bu iddianın kabulü için öne sürülebilecek tanıklardan biri de abbâd b. yakub revâcinî’in (ebu saîd usfurî olarak maruf) günümüze kalan “asl”ıdır.
yani o, peygamber’in vahyi almasını peygamber’in ubûdiyyetiyle ilgili bir mesele olarak görüyor. buradan da şu sonuca varıyor: peygamber, vahyi alma konusunda herkesten daha muhtaçtır, haristir, ona aşıktır. hatta allah peygambere, neden vahyi alma konusunda kendini bu kadar meşakkate sokuyorsun, diyor.
allah aşkına resûlullah (s.a.a.) hayatta iken ve hem de o’nun huzurunda ihtilâfa düşüyorlarsa, o’nun vefatından sonrasını varın siz düşünün! bu konu basit bir mesele değildir. bu mesele ümmetin geleceği ile alakalıdır.
diğer islam mezhepleri şia’nın gadir hadisi hakkındaki görüşleri aleyhinde bazı deliller sunarak bu rivayetin emirülmümin imam ali’nin (a.s.) hz. peygamber’den sonraki kesintisiz hilafetine kanıt olamayacağına inanmıştır. biz burada onların bu görüşlerini 11 başlık altında inceleyeceğiz.
bu esasa göre ibn haldun’un mehdi hadislerinin tamamını zayıf saydığını söyleyen bazı yazarlar yanılgı içindedirler ve bu bilgi doğru değildir. çünkü ibn haldun her ne kadar mehdi hadislerini zayıf saymaya çalışsa ve sahihayn’de geçmediğini söylese de bu rivayetin sahihliğini kabul etmek zorunda kalmıştır.
birinci ve ikinci karine kabul edilmese dahi ömer b. hattab’ın sözlerinden “mevlâ” kelimesinin işlerin yönetimini ele alan kimse anlamına geldiği anlaşılmaktadır. aksi takdirde "benim ve bütün mümin ve müminelerin mevlâsı oldun!" sözünün hiçbir anlamı kalmaz.
sizler allah resulünün kelamında geçen veli sözcüğünü neden sevgiye yoruyorsunuz da iki halifenin sözlerinde geçen “veli”den siyasî imameti anlıyorsunuz? yani veli kelimesi imam ali söz konusu olduğunda neden muhabbet anlamına geliyor da ebubekir, ömer ve diğerlerinde siyasî imamet oluyor?
allame hadisi rivayet eden sahabîlerin isimlerine alfabetik sıraya göre verir. 41. sayfadan başlar ve 144. sayfada sonlandırır. o, hadisi rivayet eden 110. sahabînin ismini şöyle verir: ebu merazim yala ibn mürre ibn vehb es-sakafî. bu 110 sahabî gadir hadisini rivayet eden isimlerden bulabildiklerimizdir. hadisi rivayet edenlerin sayısı muhtemelen bundan daha fazladır.
albanî bu özet bölümde gadir hadisini 10 sahabiden rivayet etmektedir. ibn hacer el-heytemî ise kendi eserinde 30 sahabiden rivayet etmişti. ibn ukde 70, diğerleri ise 150 sahabiden rivayet etmişlerdir.
resulullah “ben kimin velisi isem ali de onun velisidir” buyurdular. hadisin isnadı sahihtir. hadisi imam ahmed, ibn ebi şeybe, ibn hibban, el-bezzâr, el-hâkim, ibn ebi asım rivayet etmişlerdir. hâkim hadisin buharî ve müslim’in şartlarına göre sahih olduğunu söylemiştir. aslında nesaî, ricâl noktasında müslim’den daha dakiktir. fakat şiilik izlerini taşıdığından...
"öncelikle defalarca üzerinde durduğumuz bir hususa işaret etmek istiyorum. şeyh ibn teymiyye’nin eserlerinin genelinde görülen manzara şudur: o, ali (a.s.) ile ilgili bir fazilet, menkıbe ve özelliği ele aldığında şu adımları izler..."
elbette “hakiki hayat nurdur” konusu hakkında imam cafer sadık (a.s.) da şöyle buyuruyor: “talebtu nurel hayat fi’t-tefekkürü ve’l-buka.” (hayat nurunu tefekkür ve ağlayışla istedim.) imamlarımız akla çok büyük değer veriyorlar. “ben hayatın nurunu tefekkür ve gözyaşı ile elde ettim” diyor. “buka” (ağlamak), akıl ile birlikte olduğunda ne kadar da güzel oluyor.
aklın tatmasına örnek sanatçılardır. sanat işte böyle ortaya çıkıyor. sanatçı, aklı tat alan kimsedir. kavram yaratmıyor, tadıyor. sanatçı kavram yaratmaksızın kendi tattığına ulaşıyor. akıl tadar, zevk aklın tadışıdır. o halde şuhûd aklın görmesidir, zevk ise aklın tatmasıdır. demek ki akıl olmadan ne şuhûd olur ne de zevk.
insan bir şeylerini unutabilir; ama insan “ben”i unutabilir mi? allah korusun bir kişi bir kaza yapabilir ve komaya girebilir. o hastanedeyken mekânı zamanı, nerde olduğunu vs. her şeyi unutabilir. hatta ismini bile unutabilir. ancak “ben”ini unutabilir mi? yani “ben” olduğunu unutamaz. ismini bile unutabilir, ama ben demeye devam eder. işte o ben huzurdur.
fakat buradaki eksiklik arz ettiğim gibi fikir ve zikrin birlikte olmamasıdır. eğer bu fikir ve zikir birlikte olsaydı biz şu an farklı bir durumda olurduk. fikir ne kadar gelişse de eğer zikirle birlikte değilse, yani o bâtınî katmanlara aşina olmazsa işte o zaman sizin de buyurduğunuz gibi insanı sınırlar.
peygamber, bizim gibi bir insandır. “ene beşerun mislikum” (ben de sizin gibi bir insanım) diyor. yolda yürüyor, yiyor, içiyor vs. ancak peygamber’in bâtını varlığın tümel aklıdır. o’nun bu makamını tanımayan aslında o’nu tanımamıştır.
cennet de aynı şekildedir. bazıları cennette sürekli yiyip içip yatıldığını düşünüyor. insan yiyip içmekten bıkmaz mı? her şey insanı bıktırır. cennette bıkmak yoktur; çünkü içinde sükûn yoktur. cennet sabittir ama sakin değildir. yani cennet her an bir cilveye sahiptir. cennette olan bir mümin her an yeni bir cilve görür.
siz duvara baktığınızda rengini, boyunu, enini vs. görüyorsunuz; ama cevherin kendisi görülebilecek bir şey değildir. (fenomenleri görüyoruz, numeni değil; medya şafak) âlem hem hareket edendir, hem de harekettir. siz cevheri hareketi kabul ediyorsanız hareket ile hareket edenin de aynı şey olduğunu kabul etmek zorundasınız.
aklın mertebe olarak bedenden önce olduğunu daha önce söylemiştim. tüm bu âlemden önce tümel akıl (akl-ı küll) vardı. bu âlem tümel akıl tarafından idare edilmektedir. bu, tüm dünyayı idare eden bir akıldır. bu da ilahî bir tecellidir, o’nun şuûnâtındır.
aristo çözememiş, ibn sina çözememiş; eflatun, descartes , spinoza çözememiş. madde ile mananın, yani aynı cinsten olmayan iki şeyin birbirine nasıl bağlandığı sorusu tüm dünyada öylece kalmış. ama molla sadra bunu çözmüş.
görüyor musunuz savaş nerede başlıyor? hikmet ile din arasında savaş yok, savaş kendi mertebelerindeki insanlar arasındadır. his mertebesinde kalan biri, din benim anladığımdır, sen daha yukarı gitme diyor. peki neden daha yukarı gitmeyeyim? daha yukarısı yok mu? dinin histen daha yukarısı yok mu? ben neden histen daha yukarısına gitmeyeyim?
şimdi size bir örnek vereyim, belki bu örnekle biraz açıklayabilirim. mesela herkes sonsuzdan (gayri mütenahi) söz eder, matematikçiler bunu daha iyi anlar. bilgin insanlar sonsuzu bilirler mi bilmezler mi? bilirler… peki sonsuzu tasavvur edebilir misiniz? hayır; çünkü tasavvur ettiğiniz anda o sonlu (mütenahi) olur.
şeyh-i işrak da (sühreverdi) hikmeti “bahsî” ve “zevkî” olarak ayırmıştır. orada kendisinin hikmetinin bir çeşit “itaî” hikmet olduğunu yani allah vergisi olduğunu söylüyor. gerçekten de onun benzerini hiçbir felsefi ekolde göremiyorsunuz. kendisi de esfar’da buna işaret ediyor. yani molla sadra’nın hikmeti diğerlerinden oldukça farklıdır.
bu, yani bir insanın batında gidebilme imkanına sahip olacağı en ileri noktadır. mirac, hatemu’l enbiya’nın (s.a.a.) batıni seyridir. bunu derken ben bunun zahirde olmadığını söylemiyorum, ancak daha çok batın söz konusudur. bu yola herkes gidemiyor. eğer zahirci bir insansa allah’ı kendi tasavvur ettiği gibi bilir. o, kendi tasavvurunda yarattığı bir tanrıya sahiptir.
“zamanının imamını tanımaksızın” veya “zamanının imamına biat etmeksizin ölen kimse cahiliyye ölümüyle ölmüştür” hadisi bağlamında bizim problemimiz çözülmüştür ki bu da on ikinci imam'dır. size göre bu imam kimdir? azizlerim muhammedî (s.a.a.) varisin kim olduğunu araştırınız. bize göre muhammedî varis şu anda on ikinci imam'dır. sizler ne düşünüyorsunuz?
velayet, islâm ümmetinin bekasını güvence altına alır; velayet olmaksızın ne ümmet kalır ne imamet, islâm’dan da geriye birtakım ilahî kanunların dışında bir şey kalmaz. islâm’ın dinamik, mücadeleci ve yapıcı hale getiren velayettir. imam hüseyin’in (a.s.) ifadesiyle, namaz, oruç, zekât gibi islâm’ın şartları dahi velayet ve imamet sayesinde toplumda tahakkuk ve tebellür eder.
gadir hadisi, şia'nın emirü’l-müminin ali’nin (a.s.) velayeti için gösterdiği en üstün delillerden biridir ve bu hadis şia ve ehlisünnet tarikleriyle, sahih senetlerle ve mütevatir (yalan üzerinde birleşmesi mümkün olmayan sayıda insan tarafından anlatılan, nakledilen olay, hadis) olarak nakledilmiştir.
o bu eserinde şöyle diyor: son derece gariptir ki, sekaleyn hadisi sahihü müslim’de, sünenü’t-tirmizi’de -ki tirmizi hadisin sahih ve hasen olduğunu belirtir-, el-müstedrek’te - hâkim bu hadisin hasen olduğunu belirtir-, müsnedü imam ahmed’te, taberani’nin el-mucemü’l-kebir’inde geçtiği ve isnadı sahih olduğu halde çağdaş bilginlerin ve hatiplerin büyük bir çoğunluğu ya hadisi bilmiyor veya bilmez
... bu durum gerçekten garip, bunca şeye rağmen ehl-i beyt okulunu hz. resulullah’ın (s.a.a.) sünnetine aykırı davranmakla suçluyorlar! hz. ali’yi, ehl-i beyt ekolü bağlılarını hz. resulullah’ın (s.a.a.) sünnetine aykırı davranmakla ve bidat ehli olmakla itham ediyorlar!...
elbette aklı başında hiçbir makul insan, israil’in suriye’de, özellikle de golan tepeleri’nde ışid’le ve rejim karşıtı öteki teröristlerle olan askeri temasları, aynı yerde genie energy’nin petrol bulması ve netanyahu’nun obama’ya yaptığı, golan tepeleri’ni “yeniden düşünme” çağrısı arasında bir bağ olduğunu düşünmez. bu fazla “komplo teorisi” kokar ve bütün makul insanlar bu tür şeylerin gerçekt
çünkü o “bu hadis bize ehl-i beyt sevgisini, ehl-i beyt’i ululamayı, onların hz. resulullah’ın (s.a.a.) oğulları olmaları münasebetiyle konumlarını gözetmeyi anlatmak istiyor” demiyor. o, bu hadis “temessük”ü (tutunmayı) emrediyor, diyor. kimileri hadisin anlatmak istediği ehl-i beyt’e sevgi duymaktır, demek suretiyle hadisin içini boşaltmaya çalışmaktadır, oysa hadisin kendisinde “ma in ehaztum/a
bundan sonra başka bir grubu getirirler. ben onları da tanırım. benimle onlar arasında bir adam çıkarak ‘gelin’ diye seslenir. ben ‘nereye?’ diye sorarım. adam ‘allah’a yemin olsun ki cehenneme’ der. ben ‘bunlar ne yapmışlar?’ diye sorarım. o şöyle cevap verir ‘bunlar senden sonra gerisin geriye, eski hallerine döndüler.’ rivayetteki ‘onlar arasından bir adam’ ifadesiyle bizim açık hadislerimize g
tahavî: bu ayet-i kerime nazil olduktan sonra hz. resûlullah (s.a.a.) ali’yi, fatıma’yı, hasan ve hüseyn’i çağırdıktan sonra şöyle buyurdu: allah’ım benim ehlim bunlardır. bu hadiste, ayette geçen ehl-i beyt kavramıyla sadece hz. resûlullah (s.a.a), hz. ali (a.s), hz. fatıma, hz. hasan ve hz. hüseyn’in (a.s.) murad edildiği vurgulanmaktadır.
alusî devamında şöyle diyor: “bu haberler ehl-i beyt kavramının genel anlamını daraltmakta, sınırlamaktadır. ev hangi anlamda olursa olsun bir sınırlama söz konusudur. bununla kastedilen abanın altında bulunan kimselerdir. dolayısıyla hanımı bu kelimenin kapsamına girmez.”
pasajdaki kinayeyi ve dokundurmayı görebiliyor musunuz? edebiyatta “tariz/kinaye bazen tasrihten (açık açık söylemekten) daha etkilidir” şeklinde bir söz vardır. yazar bu sözleriyle imam hüseyn’e kendince dokundurmada bulunmak istemektedir. pasaja göre imam hüseyn (a.s.) allah için bir şey yapmamıştır. hâşâ o’nun kıyamının altındaki neden dünyaya olan tutkusu ve hırsıdır!
şia karşıtı propagandanın öne çıkan argümanlarından birini daha çürüten önemli bir çalışmanın tam çevirisini yayınlıyoruz.
"müslim sahih nasslarda olduğu gibi rivayeti nakletmiş, kendisinden sonra ilgili hadisle oynanmıştır. işte çağdaş vehhabilerin tutunduğu manen rivayet budur. işaret ettiğimiz gibi rivayetteki zayıflığı gösteren noktalar bulunmaktadır."
müfessir kadı beydavî ile mektuplaşmış, mektuplarında kelam, hadis, usul ve fıkıh başta olmak üzere çeşitli disiplinlerde görüş alışverişinde bulunmuştur. beydavî allâme hıllî’ye yazdığı ikinci mektubuna şu cümlelerle başlar: “efendimiz cemaleddin! -allah ömrünü daim etsin- sen usulde, fıkıhta, hadiste müçtehitlerin imamısın!”
ibn-i teymiyye’nin bariz özelliklerinden biri de, hz. peygamber’in (s.a.a) ehl-i beyt’ine, özellikle de emirü’l-müminin’e (a.s.) muhalefet ve düşmanlık etmekti. ibn teymiyye pek çok kez emirü’l-müminin’e, hz. zehra ve ehl-i beyt’in diğer mensuplarına dil uzatmıştır ki biz burada birkaç tanesine işaret etmekle yetineceğiz.
o, bu eserinde sekaleyn tefsirine ilişkin lugat bilginlerinin ve âlimlerin açıklamalarını aktardıktan sonra şöyle diyor: özetle kur’an-ı azim ve itret-i tahire’nin her biri dinî ilim ve sırların, nefis şer’î hikmetlerin ve dakik anlamlar hazinesinin madenidir. özetle hz. resûlullah (s.a.a.) kur’an ve itret hakkında sekaleyn sözcüğünü kullanmakla ehl-i beyt’inden ilim öğrenmeye, onlara sımsıkı sarı
et-tufî (hanbeli) diyor ki ümmetin bir konu hakkındaki icmasının hatadan âri olduğunu gösteren deliller bulunmaktadır. elimizdeki deliller ehl-i beyt’in de bir konuda icma etmeleri halinde bu görüşlerinin masumiyete sahip olduğuna delalet etmektedir. peki bu iki icma çatışacak olursa hangisi öncelenir? ibn said et-tufî’ye göre deliller ehl-i beyt’in icmasının daha kuvvetli olduğunu söylüyor
allame ibn said et-tufi şerh-u muhtasari’-ravda adlı eserde şöyle diyor: “sahihayn’da rivayet edildiğine göre hz. resûlullah (s.a.a.) necran hırıstıyanlarıyla mübahele etmek istediğinde kisa ashabı olayında ismi geçenleri alarak onlarla birlikte mübaheleye girişmek istedi. onlar hakkında ‘işte bunlar benim ehlimdir’ buyurdu... bütün bunlar ehl-i beyt’in ismi geçen kişiler olduğunu ve başka hiç kim
hz. peygamber’in veda haccı yolculuğunun medine-mekke güzergâhını detaylarıyla, hiçbir ayrıntısını atlamadan, durak durak kaydeden tarihçiler dönüş yolunda, mekke-medine güzergâhında meydana gelen hadiseleri görmezden gelmiş ve beraberindeki yüz binlerce sahabîyle birlikte hz. peygamber’i ansızın medine’ye ulaştırmışlardır!
“bizim bu tutumumuz suriye rejimini tamamen hatasız ve kusursuz gördüğümüz anlamına gelmemektedir elbette. duruşumuz, suriye rejimini devirmeye yönelik tüm çabaların aslında bu ülkenin israil rejimine karşı bir tehdit oluşturmasından doğduğunu bilmemizden kaynaklanmaktadır."
derslerin çevirisine kaldığımız yerden devam ediyoruz...
derslerin çevirisini yayınlamayı sürdürüyoruz...
75 dersin çevirisine devam ediyoruz...
el monitor'dan, şiiliğin mısır'daki tarihsel izlerini ve son linç hadisesini ele alan önemli bir analiz...
75 dersin çevirisi devam ediyor...
derslerin çevirisini sürdürüyoruz...
derslerin çevirisine devam ediyoruz...
havza haber ajansı muhabirleriyle söyleşisinde islam kültürü ve medeniyeti alanındaki dev eserinden söz eden dr. velayeti, bazı şairlerin mezhebî eğilimleri hakkında ilginç açıklamalarda bulundu.
muhsin rızai'nin, geçtiğimiz günlerde fena yurduna elveda diyen rabbani alim ayetullah tahrani hakkında kaleme aldığı yazısı...
"düşman, siyonizm karşıtı cihadı, islam dünyasının sokak ve caddelerindeki kör terörizme dönüştürmek istemektedirler. ta ki böylelikle müslümanların kanları birbirlerinin elleriyle dökülsün ve islam düşmanları girdikleri çıkmazdan kurtulsunlar ve islam ve mücahitlerinin adı ve çehresi de kötüye çıksın!"
merhum ayetullah behçet; ölümün müminlerin lezzetlerinden biri olduğunu ve mümin için hiçbir şeyin ölümden daha leziz olmadığını söylemektedir
günümüz dünyasında ahlakın, siyasi düşüncelerin oluşumunda ve politikacıların davranışlarında pek bir etkisi yoktur ve çoğu zaman ahlak ilkelerinden sakınmak politikacıların daha çok benimsedikleri bir şey olmuştur
ayetullah cevadî amûlî'nin, şehidlerin makam ve tasarrufları hakkındaki makalesini sunuyoruz...