ÖZEL: Hizbullah: Kapasitesi ve Ortadoğu’daki rolü (2)

South Front

Roket Cephaneliği

Hareketin ayırt edici özelliği, çeşitli tahminlere göre 50 bin ila 120 bin arası silah içeren muazzam roket cephaneliğidir. Bu dar anlamda bir cephanelik de değil, roket parçaları ve yakıt fabrikalarından saklama tesislerine ve kamuflajlı rampalara kadar bütünlüklü bir sistemdir.

Karada yerleşik mevcut cephanelik bilgileri şu şekildedir:

[Açıklamalar:

*: özgün varyanta bağlı

MRL: çoklu roket fırlatıcı füze (multiple rocket launcher missile)

SSM: karadan karaya füze (surface-to-surface missile)

SRBM: kısa menzilli balistik füze (short-range ballistic missile)]

Tip 63: MRL, Çin yapımı, 107 kalibre, 18,8 kg roket ağırlığı, 8,3 (7,5)* kg savaş başlığı ağırlığı, 8,5 (7,9)* km menzil, binlerce roket, onlarca rampa

BM 21: MRL, Sovyet (Suriye) yapımı, 122 kalibre, 57-75* kg roket ağırlığı, 18-25* kg savaş başlığı ağırlığı, 15-30* km menzil, binlerce roket, onlarca rampa

BM 27: MRL, Sovyet (Suriye) yapımı, 220 kalibre, 250-80* kg roket ağırlığı, 90-140* kg savaş başlığı ağırlığı, 5-35* km menzil, binlerce roket, onlarca rampa

Fecr-3: MRL, İran yapımı, 204 kalibre, 407 kg roket ağırlığı, 45 kg savaş başlığı ağırlığı, 43 km menzil, yüzlerce veya binlerce roket, onlarca rampa

Felek-1: MRL, İran yapımı, 240 kalibre, 11 kg roket ağırlığı, 50 kg savaş başlığı ağırlığı, 10 km menzil, miktar bilinmiyor

Hayber-1: MRL, Suriye yapımı, 302 kalibre, 524 kg roket ağırlığı, 175 kg savaş başlığı ağırlığı, 100 km menzil, miktar bilinmiyor

Fecr-5: MRL, İran yapımı, 333 kalibre, 915 kg roket ağırlığı, 175 kg savaş başlığı ağırlığı, 75 km menzil, yüzlerce veya binlerce roket, onlarca rampa

Felek-2: MRL, İran yapımı, 333 kalibre, 255 kg roket ağırlığı, 120 kg savaş başlığı ağırlığı, 11 km menzil, miktar bilinmiyor

Naziat 6H/10H: SRBM, İran yapımı, 356/457 kalibre, 960/1830 kg roket ağırlığı, 130/230 kg savaş başlığı ağırlığı, 100/130 km menzil, miktar bilinmiyor

Zilzal-1/2: SRBM, İran yapımı, 610 kalibre, 3500 kg roket ağırlığı, 600 kg savaş başlığı ağırlığı, 200-250* km menzil, onlarca roket, birkaç rampa

Fatih-110: SRBM, İran yapımı, 610 kalibre, 3450 kg roket ağırlığı, 500-650* kg savaş başlığı ağırlığı, 200-300* km menzil, onlarca veya yüzlerce roket

Scud-D: SRBM, Çin (Suriye) yapımı, 880 kalibre, 6500 kg roket ağırlığı, 985 kg savaş başlığı ağırlığı, 700 km menzil, miktar bilinmiyor

C-802: SSM, Çin yapımı, 360 kalibre, 715 kg roket ağırlığı, 165 kg savaş başlığı ağırlığı, 120 km menzil, miktar bilinmiyor

Yahont: SSM, Sovyet/Rus yapımı, 700 kalibre, 3000 kg roket ağırlığı, 250 kg savaş başlığı ağırlığı, 120-300* km menzil, miktar bilinmiyor.

Görülebildiği gibi, silahların çoğu İran ve Suriye'den geldi. Scud-D'lere sahip olup olunmadığı şüpheli; Batı medyasının da bu konuda şüpheleri var. Bu sistem, roketin sıvı yakıt kullanması sebebiyle, nitelikli personeli ve uzmanlıkla kullanılabilen ekipmanları gerektirir.

Hizbullah'ın etkililiğini değerlendirmek için, 2006'da İsrail'e yapılan roket saldırılarına bakalım. Nasrallah'a göre başlangıçta 12 bini aşkın roket vardı. Resmi İsrail polis raporları, ülkeye 3770 roket saldırısı yapıldığını, bunlardan 901'inin şehirleri vurduğunu belirtiyordu. Sivil savunma sayesinde yalnızca 44 kişi öldü, 1384 kişi yaralandı. Aynı zamanda Hizbullah'ın ağırlıklı olarak 100 km'nin altında menzilli roketler kullandığını belirtmek anlamlı görünüyor, zira hiç SRBM vuruşu belirtilmemişti. Bu, SRBM'lerin az sayıda olmasından ve İsrail'in bunları imha etmeye çalışmasından, kısmen de başarılı olmasından kaynaklanıyor. 600-980 kg ağırlığında SRBM savaş başlıklarının vurması, şehirler üzerinde felaket sonuçlar üretirdi. SSM'lerin varlığı İsrail için bir sürpriz olduğunu gösterdi. 14 Temmuz 2006 günü İsrail korveti Hanit, kısa mesafeden fırlatılan Çin yapımı bir C-802 SSM ile vuruldu.  Hiç kimse bir SSM saldırısı beklemediği için geminin hava savunma sistemi devre dışı kaldı. 4 mürettebat öldü ve korvet 3 hafta boyunca kullanılamadı. 165 kg ağırlığındaki savaş başlığı muhtemelen patlayamadı, aksi halde korvetin batmış olması gerekirdi.

İran, Çin ve Suriye yapımı roketlerden oluşan geniş bir cephaneliğe sahip olunması, Hizbullah'ın kendi roket fabrikalarının olup olmadığı sorusunu gündeme getiriyor. Eğer varsa, belli sayıda roket imal ediyorlardır. İsrail'le olan son savaştan bu yana çok zaman geçti. Uzun saklamadan sonra bir roket atmak, fırlatma personeli için tehlikeli olabilir. Suriye'deki savaş, çok sayıda mevcut olan eski Rus ve Çin roketlerini kullanma işlevi görüyor gibi görünüyor. Durum, SRBM'lerle daha karmaşık hale geliyor. Bunların yapımı çok pahalıdır. Herhangi bir zamanda İsrail tarafından bombalanabilecek olan kendi üretim tesisini kurmak da anlamsız olacaktır. Doğru bakım yapılırsa bu tür roketler on yıllar boyunca saklanabilir. Burada İranlı sivil ve askeri uzmanlar tarafından belli bir destek sunulmuş olabilir.

Başka bir ülkenin toprağında bir roket tesisi inşa etmek tamamen farklı bir meseledir. Ağustos 2017'de İsrail medyası, İranlıların Kuzeybatı Suriye'de bir balistik füze tesisi kurduğunu yazdı. Bu tesis Rus üssünün bulunduğu Tartus'a onlarca kilometre mesafede ve Rus uçaklarının bulunduğu, S-300 ve S-400 füzeleriyle korunduğu Hmeimim'in güneyinde yer alan kıyı şehri Banyas'ta. Bu yüzden fabrika, İsrail saldırılarına karşı korunabilir. Uzmanlara göre tesis, Suriye ordusu için ve muhtemelen Hizbullah için Fatih-110 roketleri üretecek.  

Roket cephaneliği modernize edildi ve genişletildi. Bir sonraki savaşın başlangıcında Hizbullah, günde 1500 roket fırlatabilecek (ki 2006 savaşında bu rakam 200'dü) ve bu roketler yalnızca sınır bölgelerini değil bütün İsrail topraklarını menziline alabilecek. Hizbullah'ın elinde, güvenilmez olan C-802 yerine Suriye'den edinilmiş Rus yapımı Yakhont karadan karaya füzelerinin bulunduğu yönünde raporlar var.

Bu sebeplerden ötürü Hizbullah'ın roket cephaneliği, kendi mürettebatı için tehlikeli olan el yapımı roketlerden oluşan bir depolar ağı değildir. Çeşitli menzillerde kara ve deniz hedeflerini vurabilen, endüstriyel üretim silahlardan oluşan geniş bir yelpazedir.   

Yukarıda aktarılanlar Hizbullah'ın İsrail'le savaş arayışında olduğu anlamına gelmiyor; ancak İsrail yöneticilerinin, Güney Lübnan'da yeni bir savaş olması halinde İsrailli sivillerin daha önce görülmemiş tehditlerle karşı karşıya olacağını anlaması gerekiyor.  

İstihbarat ve karşı-istihbarat

Hizbullah'ın Özel Güvenlik Departmanı hem istihbarat hem de karşı-istihbarattan sorumlu ve birkaç misyonu yerine getiriyor, bunların en önemlilerinden biri de ülke dışında Şura Meclisi adına profesyonel olarak gerçekleştirilen operasyonlar. İmad Feyaz Muğniye 2008 yılında Suriye'nin başkenti Şam'ın Kefr Susa mahallesinde bir bombalı aracın infilakıyla öldürülünceye kadar Özel Güvenlik Departmanının başındaydı.  

Departmanın Şura Meclisi içindeki liderliğinin sorumluları arasında, şu departmanların denetlenmesi de bulunuyor:

1. Üst düzey ruhani liderlere kişisel güvenlik sağlayan ulusal önleyici güvenlik aygıtı,

2. Hizbullah üyelerinin siyasi ve dini güvenilirliğini izleyen iç güvenlik ve istihbarat aygıtı,

3. Lübnan'da Hizbullah'a müdahale arayışında olan askeri veya siyasi grup veya kişileri gözlemleyen, izleyen, onlara sızan ve gerekmesi halinde ortadan kaldıran ulusal merkezi güvenlik aygıtı,

4. Hücre liderlerine giden taleplere bağlı olarak kısmen merkezi güvenlik meclisiyle kesişen dış savaş hücreleri ve istihbarat aygıtı.

İmad Muğniye, bu departmanı dünyanın en güçlü gizli servislerinden biri haline getiren kişidir. Muğniye 1962 yılında Güney Lübnan'daki Tayr Debba köyünde dünyaya geldi. Kariyerine 1970'lerin ortalarında El Fetih örgütünde başladı. 1977-82 yılları arasında bu örgütün istihbarat ve özel birimlerinin (17. Güç, Birleşik Güvenlik Yönetimi, vs.) üyesiydi. Beka vilayetindeki İmam Ali üssünde İran Devrim Muhafızları eğitmenlerinden ileri eğitim aldıktan sonra Muhammed Hüseyin Fadlallah için çalışan kişisel güvenlik ekibinin başında yer aldı.

2005'ten önce Hizbullah büyük ölçüde, istihbarat ve karşı istihbarat operasyonları gerçekleştirme becerisini ilerletmiş olan El-Emn Ortak Güvenlik Ana Yönetimi de dahil olmak üzere Lübnan istihbarat servislerine entegre olmuştu. Hizbullah Şubat 2005'te eski Lübnan Başbakanı Refik Hariri'nin ölümünden sorumlu olmakla suçlandıktan sonra Hizbullah üyeleri Lübnan gizli servislerinden ayrılmaya zorlandı ve bu durum hareketin istihbarat çalışmasını etkiledi.

Özel Güvenlik Departmanı İran ve İsrail deneyimini inceliyor. İsrail istihbarat üyelerine göre Hizbullah, İsrail ordusunda ve AMAN askeri istihbaratında geniş bir ajan ağına sahip. Yakalanan Hizbullah üyelerinin üzerinde erişimi sınırlı İsrail Savunma Bakanlığı haritalarının, kitapçık ve belgelerinin bulunması bu kanaati destekliyor.

Hareketin istihbarat başarıları geniş ölçüde, İsrailli ve Lübnanlı Araplar arasındaki aile bağlarından ve Hizbullah istihbaratı ile Filistin Yönetimi'ne bağlı silahlı oluşumlar arasında sorunsuz şekilde işleyen işbirliğine dayanıyor. Dahası Hizbullah istihbaratı sıklıkla, ele geçirilen subay ve askerlere yapılan sorgulardan ve üst düzey İsrailli subayların harekete çekilmesi yoluyla elde edilen verilerden yararlanıyor. Örneğin Hizbullah, İsrail Ordusu'nda görev yapan bir Bedevi olan Yarbay Ömer el-Hayba'yı kendi yanına çekebildi. Bu subay Batı bölgesi karargâhında önemli bir görevdeydi. İsrail ordusundaki en becerikli Bedevi subaylardan biriydi. Ciddi bir şekilde yaralandıktan sonra sakat kaldı, ancak İsrail ordusuna geri döndü ve Bedeviler arasındaki ajitasyonu nedeniyle ödüller aldı. Bu subay, Hizbullah'a Lübnan sınırındaki İsrail Ordusu kuvvetleri hakkında gizli bilgiler ve devriye programları bilgilerini verdiği şüphesiyle tutuklandı. 18 Haziran 2006'da bir askeri mahkeme onu, casusluk, düşman unsurlarla temas ve uyuşturucu ticareti suçlamalarıyla 15 yıl hapse mahkûm etti.

Özel Güvenlik Aygıtı'ndaki gizlilik rejimi nedeniyle, dış savaş ve istihbarat hücreleri hakkında az şey biliniyor. Bir kural olarak bunlar ancak büyük olaylardan sonra bilinir hale gelir. Hizbullah, özel operasyonlar için kendi özel birimleri arasından insanlar seçer. Bu insanların iyi eğitim aldığına ve misyon uğruna ölmeye hazır olduğuna inanılır. Bazıları artık var olmayan Arap örgütlerinden ve İslami örgütlerdendir. Hizbullah'ın bütün özel operasyonları, İran ve Suriye özel operasyon kuvvetlerinin ve İran Devrim Muhafızları'nın desteğiyle, Özel Güvenlik aygıtı tarafından yürütülür.  

Deniz aşırı hücrelerin üyeleri, gereğince eğitilir. Çalıştıkları ülke hakkında bilgi sahibidirler ve o ülkenin dilini konuşurlar. Bu, sivil ve askeri otoritelerin daha az dikkatini çeker.

Sızma biriminin ekipmanları arasında, misyona bağlı olarak İsrail veya başka ülkelerin askeri üniformaları da vardır. İsrail'e sızan birimler İbranice konuşur, kamuflaj olarak İsrail silahları ve teçhizatları kullanır ve bölgede kullanılan her tür silaha aşinadırlar. Özel sızma birimlerinin ve intihar birimlerinin üyeleri birbirinden, başka şeylerin yanında, üniformalarıyla ayrılır. Örneğin cihad müfrezeleri yeşil veya siyah kıyafetler giyer, Semtex, C-4 veya C-9 bataryaları taşır ve genellikle operasyonlarda maske takarlar.

Bilinen cihad müfrezeleri şunlardır:

1. İslambula Tugayı: düşman hedeflere suikast.

2. El-Kuds Tugayı: her biri 56'şar kişiden oluşan iki intihar bombacıları birimi: Fethi Şikaki Bölüğü ve İhya Ayaşe Bölüğü.

İmad Muğniye'nin girişimiyle, 90'ların başlarında İbranice konuşan Lübnanlı Filistinlilerden oluşan özel bir birim kurulmuştu. Bu birimin görevi İsrail ordu frekanslarını dinlemekti.  Daha sonra özel birimler, İslami İlim ve Kültür Merkezi'nde ve onun İran, Suriye ve Lübnan'daki şubelerinde dil ve mesleki becerilerini geliştirmeye yöneldi.

Hizbullah birimlerinin ve onun kontrolündeki toprakların İsrail'in beşeri istihbarat çabalarının hedefi olduğunu belirtmek gerekir. İsrail sınır polisinin (MAGAV), üyelerini Araplar gibi görünecek şekilde kamufle eden YAMAS birimi bulunuyor. 2006 savaşı esnasında Hizbullah karşı-istihbaratı, Güney Lübnan ve Beyrut'ta konuşlanarak bir İsrail ajanları ağını yok etti. Ağ, Hizbullah merkezinde casusluk yapıyor ve topladığı verileri İsrail ordusuna aktarıyordu. Yerel halktan ajanlar Hizbullah'ın askeri tesislerini izleyecek ekipmanlar kurdu ve cephaneliklerin izini sürmek için GPS cihazları kullandı, binalar ve komuta merkezlerinin, roket depoları ve fırlatma rampalarının etrafına karanlıkta korlaşan tozlar döktü. Bütün bunlara rağmen İsrail ordusu veya istihbaratı tek bir üst düzey Hizbullah üyesini öldüremedi ve yakalayamadı; komuta sistemini de yok edemedi zira İsrail'in vurulması ne pahasına olursa olsun devam ediyordu.  

Medya: Ajitasyon ve propaganda

Hizbullah medyaya özel bir önem verir. Kendine ait bir uydu televizyonu kanalı (El Menar), dört radyo istasyonu ve beş gazetesi vardır. Hiç şüphesiz, Hizbullah'ın imajı büyük ölçüde, Haziran 1991'de yayına başlayan ve 2000 yılında uyduya geçen El Menar tarafından şekillendirildi. Kanal, Hizbullah'ın dünyaya dönük yüzü oldu. Özgün olan bu kanalın varlığından önce Arap medyası gazete ve radyo istasyonlarından oluşuyordu. Uzmanlar, bu kanalın izleyici kitlesinin büyüklüğünün El Cezire'den sonra ikinci sırada geldiğine inanıyor. Hareketin resmi kanalı haline gelen kanal, özellikle İsrail'le savaş alanındaki başarıları gösteriyor. Yayınlar ağırlıklı olarak haberler ve siyasi programlar, şehitlerin anısına ithaf edilmiş yayınlar, bilgi ve eğlence gösterilerinden oluşuyor. Kanal aynı zamanda İsrail nüfusu için İbranice yayın yapması bakımından da özgün. Batı medyası El Menar'ı bir terör örgütünün propaganda aygıtı olarak betimlese de, kanal bomba yapımı, İsrail askerlerinin infaz edilmesi, kontrol noktalarının havaya uçurulması ya da buna benzer şiddet eylemleri hakkında bilgiler yayınlamıyor.

Hizbullah'ın radyo istasyonları olan El Nur ve El İman, Güney Beyrut'tan yayın yapıyor. El İslam Güney Lübnan'da yayın yaparken, Savt el-Mustazafin Bekaa vadisinde yayın yapıyor. Hareketin aynı zamanda El Bilad, El Ahd, El Muntalak, El Sebil ve Bakiyetullah isimli gazeteleri bulunuyor.

Hareketin bir de web sitesi mevcut: www.moqawama.org. Bu site, Lübnan'dan ve dünyadan en önemli haberleri, hareketin liderinin konuşma videoları, şehitlerin anılarına dair içerikler, kamuoyu yoklamaları ve hareket tarihindeki önemli günlerle ilgili içerikler bulunuyor. TV ve web kanallarından yapılan ajitasyon yayınları gelişkin sanat ve reji nitelikleri taşıyor ve yalnızca Lübnan'daki değil dünyadaki kitlelerin tercihlerini ve Arap zihniyetini dikkate alıyor.

Devam edecek…

Çeviri: İlyas Halitoğlu

www.medyasafak.net