anlaşma, abd'nin iran ihracatını günlük 3 milyon varilden 100 bin varilin altına düşüren yaptırımlarının aşılmasına yol açabilir. nitekim çin, endüstri ihtiyaçlarını karşılamak için günde 10 milyon varil petrol ithal ediyor. iran bu miktarın yüzde 90’ını sağlayabilecek ve bu sayede üretim çıtası yavaş yavaş günlük 8 milyon varilin üzerine yükselecektir.
ben sevgiyi fiili değil, zati sıfat olarak görüyorum. yani allah nasıl zat olarak “âlim” ise aynı şekilde zat olarak “muhib”dir. muhabbet, hak teâlâ’nın varlığından ayrı değildir. hak teâlâ’nın varlığı muhabbettir, rahmettir. o’nun rahmeti gazabını geçmiştir.
pasajdan anlaşıldığına göre ekseriyet haklılığın ölçütü değildir. kimileri şia islam dünyasının %10’unu oluşturmaktadır, demektedirler. hadi şiîlerin islam dünyasının onda birini oluşturduğunu kabul edelim. hattâ %2’nin, %98’e muhalif olduğunu kabul edelim. bu vaziyet, muhalefet olduğu için icmâ gerçekleşmemiş demektir. bu görüş bana değil allâme albanî’ye aittir.
şiî hadis kaynaklarında yer alan ve on iki imamı müjdeleyen hadislerinden bazıları, zeydiyye fırkasının büyüklerinden biri olan ve “ebü’l-cârûd” adıyla meşhur ziyad b. münzir tarafından nakledilmiştir... bu iddianın kabulü için öne sürülebilecek tanıklardan biri de abbâd b. yakub revâcinî’in (ebu saîd usfurî olarak maruf) günümüze kalan “asl”ıdır.
kelâmcılar hâlik ile mahlûktan, filozoflar vacibu’l-vücud ile mümkinü’l-vücuddan ve genel olarak da hepsi “kadim” ve “hadis”ten söz ederken aynülkudât bunu “cemâlin beni” suretinde hem âşıkane ve ârifane hem zarifçe ve hem de hekimâne bir şekilde ifade etmiştir. / o nokta da bismillah’taki ali’nin (a.s.) noktasıdır. evet üstat, konu çok iyi bir yere geldi. ancak süremiz de burada bitti.
hizbullah lideri seyyid hasan nasrallah dünya istihbarat servislerine meydan okuyor, bilhassa cumartesi günü el-meyadin tv’de canlı olarak yayınlanan üç saatlik röportaj boyunca kendisini arayan israil’inkine... nasrallah, bu kadar uzun bir süre yerinin tespit edilmesi korkusu duymadan canlı yayın yapabilme teknik alt yapısına sahip olduğunu gösterdi.
soruna sahip olan sadece insandır ve karar almak sadece insana aittir. başka hiçbir varlık karar almaz. ve yalnız olan tek varlıktır. başka hiçbir varlık yalnızlık hissetmez. her varlık olduğu gibidir, bulunduğu ortamladır. ama insan bir topluluk içinde bulunsa dahi eğer kendindeyse yalnızdır. eğer kendine gelirse tabii ki. peki insan ne zaman yalnızlık hisseder? ciddi bir karar aldığı zaman.
bir arifin tabiri ile söyleyecek olursak “ba marifet-i kâmil duzeh, beheşt mi gerded ve ba cehl u nadani beheşt, duzeh mi şeved” yani “bilmekle (marifet ile) cehennem, cennete dönüşür. cehalet ve bilgisizlikle ise cennet, cehennem olur.” hele de “cehl-i mürekkeb” (bilmediğini bilmemek) olursa vay halimize!
aklın tatmasına örnek sanatçılardır. sanat işte böyle ortaya çıkıyor. sanatçı, aklı tat alan kimsedir. kavram yaratmıyor, tadıyor. sanatçı kavram yaratmaksızın kendi tattığına ulaşıyor. akıl tadar, zevk aklın tadışıdır. o halde şuhûd aklın görmesidir, zevk ise aklın tatmasıdır. demek ki akıl olmadan ne şuhûd olur ne de zevk.
belki 2017’de olduğu gibi sınırlı bir saldırı başlatacak (bu yazı dün gece gerçekleştirilen abd’nin şam saldırısından önce kaleme alındı; medya şafak). ancak bu saldırıların abd’nin suriye’deki mutlak başarısızlığını değiştirmek için yapabileceği çok şey yok.
şeyh-i işrak da (sühreverdi) hikmeti “bahsî” ve “zevkî” olarak ayırmıştır. orada kendisinin hikmetinin bir çeşit “itaî” hikmet olduğunu yani allah vergisi olduğunu söylüyor. gerçekten de onun benzerini hiçbir felsefi ekolde göremiyorsunuz. kendisi de esfar’da buna işaret ediyor. yani molla sadra’nın hikmeti diğerlerinden oldukça farklıdır.
jerusalem post’da yigal walt ve tamer nashef tarafından kaleme alınan analizde (http://www.jpost.com/opinion/shiite-factor-poses-tough-challenge-for-ısrael-543517) siyonist rejimin tehdit algısı hakkında önemli ayrıntılar ortaya konuyor. işte o analizden önemli bir bölüm:
kendi paranızı kullanın, batı’nın para birimlerini, hele hele abd dolarını veya onun bir yan ürünü olan euro’yu kullanmayın. rusya ve çin’in dolarsızlaşma örneğini izleyin ve ihtiyaç olması halinde, batı’ın yaptırımlarının üstesinden gelmek için, dış ticaret için hükümet tarafından kontrol edilen ulusal bir kripto para birimi geliştirin – venezuela’ya bakın.
tabi ki hepsi marifettir, biraz önce okuduğunuz şu beyitte ‘men be hiş numudem sad ihtimam veli ne şod’ (ben kendime yüz ihtimam gösterdim ama olmadı) derken bununla üzüm şarabının sarhoşunu mu kastediyor? tabi ki hayır. üzüm şarabı yüz ihtimam istemez, ayrıca üzüm şarabının sarhoşu için ‘ama olmadı’ diye bir şey olmaz ki.
al-monitor, hamas heyetinin ilave olarak, iran’ın kudüs gücü komutanı, tümgeneral kasım süleymani’yle de görüştüğünü öğrendi, ancak görüşmede nelerin vuku bulduğuna dair başka bir bilgi bulunmuyor. iranlı bir siyasi kaynak al-monitor sitesine, şu an itibariyle önceki beş yılın tüm sonuçlarının geride kaldığını ve iran’ın hamas’a olan desteğinin şu anda, suriye krizinin öncesinde olanın dahi ötesi
israil askeri liderliği ve özellikle israil istihbaratını endişelendiren önemli bir nokta var. hizbullah’ın artık iran’dan füze ithal etme ihtiyacı kalmadı. hizbullah artık füze teknolojisine ciddi bir etkinlik düzeyinde sahip. dağların en az 50 metre derinliğinde, güney lübnan dağlarında füze üretim merkezleri inşa etti. israil bu füze üretim merkezlerini ne ortadan kaldırabilir ne de imha edebil
gerçekte yukarıdaki sorulara isabetli yanıtlar bulunmadan iran’ı yalnızca dış destek olmadan ilerleyemeyecek, gelişmekte olan bir devlet olarak görmek yüksek maliyetleri olan tehlikeli bir hata olacaktır. daha önemlisi, iran’ın füze gelişimleri konusundaki en büyük soruyu yeniden düşünmek gerekir: sırada ne var?
yeniden tahran’a gitmek her zaman – ciddi entelektüel tartışma açısından – aşırı derecede cazip. nitekim tahran’ın, biz batı aydınlanması’nın krizinden kaçmanın yollarını ararken nereye gideceğimiz veya ne tür modellerin var olduğu konusunun tartışılabileceği ayrıcalıklı bir sahne olarak, asya genelinde bir rakibi yok.
safevi, al monitor sitesinin kendisiyle yaptığı röportajda “islam devrimi’nden (1979) yıllar önce babam, binlerce genci filistin’i özgürleştirmek amacıyla oraya gidip savaşmaları için hazırlamıştı. iran’ın filistin trajedisine ilgisi o dönemlere kadar gider. babam, halkı filistin konusunda uyaran ve onların farkında olmalarını sağlayan ilk insanlardandı” dedi.
kesin olarak söylenebilecek olan şey, iran-abd ilişkilerinin geleceğinin belirsiz olduğudur. bu koşullar altında eğer washington tahran’ı kovalama kararı alırsa, iran’ın ekonomisini koruyacak bir tür sigorta edinmesi daha iyi olabilir.
ilişkilerin çözüldüğünün bir diğer göstergesi ise, kızıldeniz’deki iki adanın suudi arabistan’a teslim edilmesi anlaşmasında yaşanan büyük bir terslik biçiminde kendini gösterdi. bu yılın başlarında varılan anlaşma şimdi bir mısır mahkemesinde açmaza girmiş durumda ve hukuki zorluklarla karşı karşıya.
"tarihte hiçbir zaman abd’nin nükleer silahlarına erişimi kesilmemişti ve uçuşa yasak bölge ve incirlik’e giden enerjinin kesilmesiyle olan tam da budur... yanıt olarak abd şimdi erdoğan’a karşı son derece çirkin bir melez savaş saldırısı başlatmayı düşünüyor."
kısa yanıt, gerçekten de gayet iyi gittiğidir. nükleer anlaşmasının imzalanmasından bu yana, yaptırımların kaldırılmasında aylar süren gecikmeye rağmen iran, doğrudan yabancı yatırım konusunda 14 ortadoğu ülkesi içinde 12. olmaktan çıktı. bölgesel perspektiften bakıldığında bu muazzam bir gelişme demek: iran şu anda suudilerin ve bae’nin hemen arkasında ve 2016 yılının henüz ortasındayız.
7 haziran günü iran parlamentosu sözcüsü ali laricani, “belgeleri manipüle etmek gibi çocukça bir oyuna giriştiği” için bbc’yi sert bir şekilde eleştirdi. laricani, eski abd ulusal güvenlik konseyi danışmanı gary sick’in bbc’nin haberinin “cımbızla seçilmiş alıntılar ve bazı olgusal hatalar” içerdiği şeklindeki sözlerinden alıntı yaptı.
dünya gezgini ve usta jeopolitik analisti pepe escobar amerika birleşik devletleri’nden “kaos imparatorluğu” olarak bahsettiğinde bu bir mübalağa gibi görünebilir. fakat hem escobar’ın yayınlarına hem de bizzat amerika birleşik devletleri’nin dış politikasına daha derin bir şekilde bakıldığında...
the new yorker gazetesinin manşeti, ultra-liberal rüyayı açığa çıkarıyor: “iranlı seçmenler katı muhafazakarlara bir mesaj verdi”. hayır robin wright, obama acem ülkesinde ronald reagan’la savaşmıyor! evet, yüksek katılım oranı ve sonuçlar cumhurbaşkanı ruhani için bir güç aşısı oldu. ama hayır, hayır ve üçüncü kez hayır: iran cumhurbaşkanı ortadoğu’nun angela merkel’i olmaya hazır değil.
eğer obama’nın iran stratejisinin niyeti büyük fars ülkesini karmaşık bir jeopolitik oyun içinde ayartıp batı’ya kazanmak, onu rusya ve çin’le ve çin’in tek kemer tek yol projesi etrafında inşa edilen, yükselen avrasya yüzyılı ile karşı karşıya getirmek idiyse, bu strateji yeni bir büyük başarısızlık halini alıyor. yaptırımlardan yeni özgürleşmiş, nato entrikalarının piyonu olmaktan hayli uzak ola
zafer bengaş yazdı... "islami iran, yaptırımlarla ve emperyalist-siyonist tehditlerle geçen on yılların sonunda ayakta kaldı, çünkü islami sistemi destekleyen muttaki bir liderliği ve adanmış bir halkı var."
nisan ayında wall street journal’da yayınlanan bir makaleye göre istihbarat raporları, iran’ın bu yılın başlarında gazze'de yeni tünel inşaatlarını ve roket tedariklerini finanse etmeye başladığını gösteriyor, dolayısıyla da ilave fonlar, yeni başlayan bu projeyi hızlandırabilir.
iran’ın 1979 islam devrimi’ni izleyen pek çok başarısı vardır ve bunlar tüm sosyal, siyasi, askeri ve teknolojik alanlarda görülebilir. iran, bilimsel çıktılarda dünya lideridir ve çıktı oranı şu anda dünya ortalamasının on bir katıdır. iran hükümeti, bütün bir toplumun çıkarına olacak şekilde, petrol gelirlerini her zaman okul, hastane, otoyol, tren yolu, havaalanı ve enerji tesisi alanlarına yat
enis nakkaş'tan yine çarpıcı analizler, bilgiler: "iran'ın hala 'türkiye'ye uzatılmış el' olarak isimlendirdiği siyaseti, türkiye'nin nato'dan çıkması gerektiği üzerinedir. rusya da aynı şekilde 'türkiye'nin çıkarları amerika'da değil, bizdedir' diyor."
mahdi darius nazemroaya yazdı: kaddafi’nin afrika kıtasını libya liderliği altında birleştirmeyi hedefleyen pan-afrikan tutkuları sebebiyle, afrika’yı ele geçirme projesine paralel olarak libya’nın nötralize edilmesi gerekiyordu. libya ve onun kalkınması ve siyasi projeleri, afrika kıtasının yeniden sömürgeleştirilmesinin önüne etkili bir bariyer örüyordu.
pepe escobar yazdı...
mehdi darius nazemroaya: "abd’nin kaygısı, ortadoğu’da washington’un çıkarlarına hizmet eden ışid’le savaşmak değildir. amerika’nın ana kaygısı, dağılan imparatorluğunu korumak ve avrasya entegrasyonunu engellemektir.
yemen’in batı kıyısındaki bab el-mendeb boğazı, kızıldeniz’e ve akdeniz’e açılan kapı işlevi görüyor. iran’ın yemen’deki şii müttefikleri olan husiler, yahut ensarullah, sana’nın kontrolünü ele geçirdi ve anahtarı, yarımadanın öteki tarafında, fars körfezi’ne açılan kapı olan hürmüz boğazı’nı halihazırda kontrol eden tahran’a teslim etti. husilerin paha biçilmez hediyesi iran’ı, ortadoğu’nun strat
ensarullah, bu tür durumlarda devreye sokmak üzere hazırda bekletilen mezhepçi söylemi bastırdı. bu, temel olarak iki nedenden kaynaklıydı: devrimci değişim sürecine halkın farklı kesimlerinin katılımı ve hızlı ve etkili siyasi müzakereler. husiler, öteki askeri formasyonlar gibi, sahadaki kazanımlarından menfaat sağlamadı ki bu, sadece yemen’e özgü bir durumdur.
siyonist rejime bağlı jerusalem center for public affairs adlı araştırma merkezinin iran islam cumhuriyeti'nin hamas ve islami cihad'a verdiği desteği ayrıntılı bir şekilde ele alan bu analizinin tam tercümesini sunuyoruz.
kısa süre önce suudi arabistan’da ırak ve şam islam devleti’nin (ışid) bir hücresinin ortaya çıkarılması, zaten kaosun eşiğinde olan yönetici ailenin tüylerini diken diken etti.
şimdi bu hafta suudi dışişleri bakanı’nın iranlı meslektaşı muhammed cevad zarif’e bir davet gönderip başkent riyad’a “istediği zaman gelebileceğini” söylemesiyle, birdenbire yeni bir uzlaşma dönemiyle karşı karşıyayız gibi görünüyor.
iki bağımsız ifşaat, kiev darbesinde abd’li neo-con’ların rolünü aydınlattı. max blumenthal ve rania khalek, son aylardaki rus karşıtı kampanyanın (eşcinsel protestoları, wahl meselesi, vs.), victoria nuland’ın eşi robert kagan’ın başında olduğu siyonist neo-con pnac (şimdiki adıyla fpı) tarafından organize edildiğini gösterdi.
birinci bölümünü sunduğumuz bu önemli röportajın devamı..
amerikalı yazar james petras'tan dosyalık çapta önemli bir analiz...
türkiye ve katar, esad ile yakınlaşıp onu israil ile barışçıl bir çözüme çekmek üzere görev üstlendiler. hatırlarsanız arabulucu türkiye idi. katar emiri şam'a gidip gelip ''suriye'yi sana isviçre gibi yapacağım, oteller, şunlar bunlar'' diyordu. bir ara bana da benzer şeyler dediler. gün gelir o ilişkileri söyleriz ama katar emiri bana ''suriye yönetimini ikna edin, acele davransınlar, bir şeyler
iran’ın cenevre’deki diplomatik adımları beni, çin yapımı kung fu filmleri izlediğim zamanlara götürdü. kahramanın, inanılmaz bir akrobasi sergileyerek dövüştüğü, düşmanını bloke edip indirdiği darbelerle onu serseme çevirdiği o filmleri hatırlarsınız.
geçen cumartesi günü, cenevre’de imzalanan tarihi “geçici anlaşma”nın mürekkebi daha kurumamışken, abd dışişleri bakanı’nın, anlaşmanın iran’ın uranyum zenginleştirme hakkını tanıdığını açıkça reddetmesiyle, anlaşma ve kapsamlı bir nihai sözleşmeye giden yol haritası konusunda ilk tereddüt işaretleri doğdu.
uzlaşı zamanlarında çoğunlukla kan akar, isimler kaybolur ve güç dengeleri değişir. iran-batı ittifakından sonra suriye, lübnan, ırak ve afganistan'a varana kadar bölge her türlü seçeneğe açıktır. kesin olan bir şey var ki o da rusya-iran-suriye ve yanlarında hizbullah'ın da olduğu eksen, daha iyi bir pozisyonda. belki de çok daha iyi bir pozisyonda.
"ankara'nın olası bir iran-abd yakınlaşmasında temel aktör olma arzusu, basit bir hesaptan ileri geliyor. çok büyük siyasi, ekonomik ve güvenlikle ilgili bariyerlerle karşı karşıya olan türkiye, ayrıcalıklı doğu-batı enerji transit koridoru haline gelme arzusunu ancak iran’ı yanına alarak gerçekleştirebilir."
pepe escobar'ın russia today'a verdiği röportaj...
yusuf fernandez'in kaleme aldığı, tarihi anlaşmanın bölgesel ve küresel aktörlere yansımalarını ele alan önemli bir analiz.
"unutulmamalı ki bu, 15 yıl önce koltuğu elde etmek için elinden gelen herşeyi yapan krallıktır. dört yıl önce suudilerin, lübnan’ın o tarihteki güvenlik konseyi koltuğunu 'satın almaya' çalıştığı yönünde söylentiler dahi vardı."
"iran'ın suriye politikasının abd lehine değişmesini beklemek, iran siyasetini takip eden birisinin dediği gibi direniş'e ait el menar tv'de müstehcen bir film yayınlanmasını beklemeye benzemektedir. / kudüs ve filistin çevresinde, beytülmakdis tepelerindeki büyük muharebe ise henüz fasılları başlamayan başka bir öyküdür."
"cumhurbaşkanının özgüvenini, tanınmış alman der spiegel dergisine verdiği demeçte açıkça görebilirsiniz. silahlılarla, silahlarını bir kenara bırakana dek müzakere etmeyeceğini söyleyen esad bunun da ötesine giderek bazı hatalar yaptığını itiraf etti."
washington’un iran’a olan düşmanlığı, abd hakimiyetindeki küresel kapitalizme hizmet eden amerikan emperyalizminden ileri gelmektedir. abd emperyalizmi, bağımsız ekonomik ve siyasi gelişme yolu izleyen her ülkeye düşmandır. iran da bu listenin başındadır. bu nedenle, iran’a yaklaşım konusunda abd ve israil arasındaki fark, strateji farkı değil, taktik farkıdır.
ufukta abd’nin dış politikasında değişiklikler olabileceğine dair net işaretler vardır, ancak bunların pozitif, ilerleme yönünde sonuçlara mı dönüşeceğini, yoksa abd’nin daha alışık olduğumuz “israil malı” ortadoğu politikaları yolunun izlenmeye devam mı edileceğini zaman gösterecek.
iran'da yayın yapan meşrik news adlı sitede son sürpriz görüşme enine boyuna masaya yatırılıyor...
abd dışişleri bakanı john kerry, "iran’ın nükleer enerji programı yla ilgili şeffaf bir sürecin yürütülmesi durumunda washington’un tahran karşıtı yaptırımları birkaç ay içinde kaldırmaya başlayabileceğini” söyledi.
al monitor'dan önemli analiz: iranlılar tarafından yapılan ilk hareket en güçlü müttefikleri olan çinliler ve ruslara 26 ağustos’ta şu açık mesajı göndermek oldu: “iran suriye’nin yanında sonuna kadar duracaktır. siz vazgeçmeye karar verseniz de biz müttefikimizin yanında durmaya devam edeceğiz. son nefesimize kadar suriye’nin yanındayız.”
ruhani kabinesindeki bakanların kısa özgeçmişleri...
pepe escobar'ın abd'nin körfez krallıkları karşısındaki hoşgörüsünü ele aldığı analizi: