Kuzey Suriye ve Rojava'da Federasyon ilanı

Kuzey Suriye ve Rojava'da Federasyon ilanı
Hasan Sivri yazdı...

 

 

 

Hasan Sivri

 

 

Suriye krizinin çözümü için Cenevre'de müzakere çalışmalarının ve görüşmelerinin devam ettiği ve Rusya'nın Suriye'deki askeri varlığını azaltma kararı verdiği sırada Kürtlerden ''federasyon'' hamlesi geldi.

 

Demokratik Toplum Hareketi (TEV-DEM), Kürt partileri ve Arap, Kürt, Süryani ve Türkmen 150 şahsiyetin katıldığı, Haseke'nin doğusunda yer alan Rimeylan'da düzenlenen toplantıda ''Kuzey Suriye ve Rojava Federasyonu'' ilan edildi.

 

Federasyon ilanı sadece kuzey Suriye'yi değil, ileriki dönemlerde Suriye'nin tamamını kapsayacak ve çözüm olabilecek bir öneri ile geldi.

 

Federasyonun kurucu meclisine eş başkanlar olarak Arap Mansur Süleyman ve Kürt Hediye Yusuf seçildi. Kurucu meclisin ayrıca 31 üyesi de bulunuyor. Federasyon ilan edilen bölgeler şu ana kadar tam netleşmiş değil.

 

İlanda Rojava ve Kuzey Suriye diye ifade edilen bölgelerin Afrin, Kobani ve Cizir (Haseke) kantonlarını ve Suriye Demokratik Güçlerinin kontrolünde olan bazı bölgeleri kapsadığı anlaşılabiliyor.

 

Toplantının iki gün sürdüğü Rimeylan'da üyeler arasında ilk gün ''Federal Bölge'' ismi konusunda tartışmalar yaşandı. Ahkbar gazetesinden gazeteci İlia Hanna'ya konuşan Rimeylan toplantısı katılımcılarından biri ''Farklı toplumsal bileşenlerden olan üyelerden bir kısmı Rojava ismini reddetti ve Kuzey Suriye Bölgesi ismini önerdi '' dedi.

 

Eş başkan Mansur Süleyman'ın okuduğu sonuç bildirgesinin ilk maddesi şöyle: ''Suriye tüm Suriyelilerindir. Bunu gerçekleştirebilecek olan da tüm toplumsal bileşenler esasına dayalı bir demokratik federasyon rejimidir.''

 

Mansur Süleyman Lübnan'da yayın yapan Akhbar gazetesine yaptığı açıklamada şunları söyledi: ''Federasyon bölmek anlamına gelmiyor. Biz Suriyeliyiz ve başkentimiz Şam'dır. İleride üzerinde anlaşılabilecek herhangi bir merkezi hükümetin ortağı olacağız.''

 

Federasyon ilanı ile ilgili olarak Lübnan'da yayın yapan El-Sefir gazetesine konuşan Tev-Dem (Demokratik Toplum Hareketi) liderlerinden Eldar Khalil ''Bu karardan geri dönüş yok'' dedi.  Eldar Khalil gelen eleştirilere karşılık olarak ''Bu ilan talep edilen demokratik Suriye'nin garantisidir ve ileride herhangi bir bölme girişimini engelleyecektir'' ifadelerini kullandı.

 

 

Kürtlerden Cenevre'ye mesaj: Biz buradayız

 

 

İlan zamanlama açısından birçok gelişme ile ilintili görünüyor. Rusya'nın Suriye'deki askeri varlığını azaltma kararı verdiği ve bunu hızlıca fiiliyata döktüğü sırada, Cenevre'de De Mistura'nın yeni girişimleri ile müzakere hazırlıkları hızlanmış durumda.

 

Rusya'nın Suriye'de kuvvetlerini azaltma kararı hem muhalif taraflarda hem Cenevre'deki 'arabulucu' isimlerde rahatlama sağlamışa benziyor. Her ne kadar yeniden başarısız olacağı tespitleri olsa da Cenevre müzakereleri yeniden başlamak üzere.

 

İşte tam bu sırada Cenevre'de özellikle Türkiye'nin girişimleri ile masadan uzaklaştırılan Kürtler, federasyon ilanı ile Cenevre ve uluslararası kamuoyuna askeri ve siyasi olarak hala sahada var oldukları mesajını veriyor.

 

Fakat bu ilanın, neredeyse tüm taraflar ve güçler tarafından reddedildiğini görüyoruz.

 

 

Heysem Menna: Toplantı sonuçlarının dayatılmasını kabul etmiyoruz

 

 

Suriye Demokratik Meclisinin eş başkanı ve Kamh Hareketi lideri Heysem Menna ise ''Rimeylan toplantısının sonuçlarını reddettiklerini ve oldu bitti ile dayatılmasını kabul etmeyeceklerini'' ifade eden bir açıklama paylaştı.

 

Heysem Menna, uzun yıllardır Suriye'de önde gelen barışçıl muhaliflerden biri olmasına rağmen Cenevre müzakerelerindeki ''Kürtler olmadan Cenevre'ye gitmem'' duruşuna kadar tanınmıyordu, en azından Türkiye'de.

 

Suriyeli muhalifler arasında, krizin başından bu yana silahı reddeden, ilkeli ve vicdanlı duruşu ile tanınıyor.

 

Tev-Dem üyesi Kürt liderlerden İlham Ehmed ile Suriye Demokratik Meclisi eş başkanlığı yürüten Heysem Menna, federasyon ilanına karşı çıkışının ardından ''Rimeylan toplantısı kararları gözden geçirilmez ise Suriye Demokratik Meclisi üyeleri bir arada duramayabilir'' uyarısında bulundu.

 

Heysem Menna ayrıca daha önce birkaç defa dile getirdiği ''Parlamenter sisteme dayalı demokratik ve yerinden yönetim ile idare edilen bir devlet inşası'' önerisini  tekrarladıktan sonra açıklamasına şöyle devam etti:

 

''Suriyelilerin hazırlayacağı anayasaya dayalı olmak üzere bütün vatandaşlarına ve esas olan toplumsal bileşenlerine saygılı, ulusal tek ordusu ve Suriye vatanı sınırları içerisinde modern bir devletin inşası gerekiyor.''

 

 

Şam Hükümeti, Rus Dışişleri Bakanlığı ve Amerika'dan federasyonu tanımayan açıklamalar

 

 

Şam hükümeti ''Herhangi bir yasal veya siyasi bağlayıcılığı yok, tanımıyoruz. Hangi başlık altında olursa olsun Suriye'nin birliğini bozacak herhangi bir adım karşısında herkesi uyarıyoruz'' açıklamasında bulundu.

 

ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü ise ''Özerk yönetimi veya benzer bağımsız yapıları tanımıyoruz'' dedi. Sözcüye göre Amerika ''Esad'ın başında olmadığı bir hükümet ile birleşik ve bütün bir Suriye'' istiyor.

 

Rusya Dışişleri Bakanlığı ise ''Kürtlerin tek taraflı olarak, kimse ile müzakere etmeden federasyon ilan etmeleri mümkün değil'' açıklamasına bulundu.

 

 

www.medyasafak.net