Laricani’nin açıklamaları ne anlama geliyor? İran’ın atom bombası elde etmesinin fıkhi çerçevesi nedir?

Nour News

İran İslam Devrimi Lideri Seyyid Ali Hamenei'nin danışmanı Ali Laricani pazartesi yaptığı açıklamada nükleer programı bahanesiyle İran'a yönelik herhangi bir ABD ya da İsrail saldırısının Tahran'ı nükleer silah üretmeye zorlayacağı uyarısında bulunmuştu.

Laricani bu uyarıyı, ABD Başkanı Donald Trump'ın nükleer programı konusunda bir anlaşmaya varılamaması halinde İran'ı bombalamakla tehdit etmesinden iki gün sonra yaptı.

Laricani böylelikle, kriz ve ulusal güvenliğe yönelik tehdit zamanlarında İran'ın ikincil fıkhî hükümlerden (ahkâm-ı sâneviyye) [örneğin; sokağa çıkmak birincil hüküm olarak meşru ve helaldir ancak şartları haiz bir müçtehid, belirli maslahatlar çerçevesinde (mesela İran İslam Devrimi’nde olduğu gibi zalim iktidarı boykot etmek amacıyla) bunu (ikincil hüküm olarak) haram kılabilir; Medya Şafak]  yararlanabileceğini belirtmiş oldu. Bu fıkhî çerçeve bağlamında dinin bazı birincil yükümlülükleri (vâcibât-i evveliyye) bile askıya alınabiliyor. İkincil hükümlere yapılan bu atıf, İslami sistemi ve ülkenin varlığını korumanın en büyük vacip olacağı acil ve zorunlu durumlar göz önüne alındığında anlaşılabilir. İmam Humeyni’nin (r.a.) "İslami sistemi korumak en büyük vaciptir” (evcebü’l-vâcibât) şeklindeki meşhur ifadesi de bu fıkhî ve stratejik yaklaşımı teyit eder. Bu nedenle, ciddi tehdit zamanlarında İran, İslami sistemin hayatta kalmasını sağlamak için birincil ilkelerden bazılarını geçici olarak askıya alabilir.

Laricani'nin ifadeleri, fıkhî açıdan inkâr edilemez kanıtlara sahiptir ve stratejik açıdan da tamamen anlaşılabilirdir.

Sadece İran’ın değil dünyadaki her siyasi sistemin, dış bir tehdide maruz kaldığında ve varlığı risk altında olduğunda, kendini savunmak amacıyla tüm potansiyel ve fiili araçları kullanması meşrudur.

Medya Şafak