"Gerçek şu ki, bu coğrafyada din ile siyasetin kesişimi ve tarihsel dönüşümleri, dışarıdan ithal kuramların yüzeysel şemalarıyla açıklanamayacak kadar karmaşık, yerli tarihsel özgüllüğe içkin bir çözümlemeyi zorunlu kılar."
24.03.2025
4.03.2025
8.08.2024
27.03.2024
25.03.2024
3.12.2023
İnsanın bir sonsuzluk sancısı ve özlemi vardır. Peki, bu ne demektir? O, bu sızıdan mı sonsuzluğa varır, yoksa sonsuzluk mu bir sızıyı meydana getirir? Yoksa ikisi mi? İnsan dertsiz olsaydı ve bunu hiç tecrübe etmeseydi, sonsuzluğu hiçbir zaman anlayamazdı. İnsan bu dünyaya acıyı deneyimlemek için geldi.
Sparta Atina'yı niçin yendi? Çünkü Sparta daha kadim bir sisteme sahipti; bu sistem sosyal uçurumun, sosyal eşitsizliğin çok güçlü olmadığı bir durum yarattı. Ya da göçebeler niçin uzun dönemler boyunca çiftçileri hep yendiler? Çünkü göçebelerde güç ve halk birleşmişti. Bu sosyal adaletin temelidir. Dolayısıyla sosyal adalet, ultra-küreselciliğe direnmek isteyenlerin en güçlü toplumsal silahıdır.
İşte Tûsî böyle bir ortamda kelâm ilmini zirveye taşımış ve ona felsefî bir hüviyet kazandırmıştır. Tûsî’nin yaptığı, işte buydu. Fahrüddîn Râzî ise tam tersine felsefeyi çökertmeye ve kelâm ilmini Eş‘arî bir renge büründürmeye çalışmıştır. Râzî de felsefe okumuştu, hatta Gazâlî de bir dönem felsefe üzerinde yoğunlaşmıştı. Ancak onlar bu okumalarını, çalışmalarını felsefeyi Eş‘arî bir kelâma döndürmek için yapmışlardı
Bizler, nefsi ve idrâkleri mücerred (soyut) kabul eden kimseleriz. Mücerred, zaman ve mekânın ötesinde olan şeydir. Siz tarihteki olaylara geri döndüğünüzde, zamana geri dönmüş olmuyorsunuz. Tarihe geri dönen, sadece akıldır. Eğer bir insan âkil olmazsa, zamanın geçmiş olduğunu kavrayabilir mi? Geçmişi anlayabilen tek şey, düşüncedir.
Bunların Şiîliğin aklî açıklaması olduğunu söyleyebiliriz. Fârâbî’nin felsefesi, Şiîliğin aklî bir açılımıdır. Teşeyyü‘nün (Şiîlik) anlamı oldukça derindir. Bazılarının Şiîliği anlamaması da, öteden beri bu derinliği gereğince kavrayamamalarından ileri gelmektedir. Teşeyyü, bir hayli bâtınî ve derindir.
İsrailli jeopolitik uzmanı Anat Hochberg Marom Cumartesi günü Maariv gazetesine verdiği demeçte, İran'ın lityum rezervuarının keşfinin bölgesel güç dengesinde bir değişime yol açabileceğini ve Tahran'a eşi benzeri görülmemiş bir jeopolitik ve ekonomik konum kazandırabileceğini söyledi.